232 XI. Szeregi potęgowe
Jest to wniosek z kryterium d Alemberta zbieżności szeregów.
(11.1.4) Jeżeli dla danego szeregu potęgowego (11.1.2) istnieje
lim Vjn^j = s#0,
n~1 cc
to promień zbieżności jest R=\/s. Jeżeli zaś s = 0, to R= + oo, a jeżeli s = +oo, to q Jest to wniosek z kryterium Cauchy’ego zbieżności szeregów.
Będziemy też rozpatrywali ogólniejszą postać szeregu potęgowego:
00
(11.1.5) X a„(x-b)n = a0+al(x-b)+al(x-b)2 + ...+an(x-b)" + ...,
n = 0
który jest zbieżny dla \x-b\<R, tj. dla x spełniających nierówność b-R<x<b+g Gdy 6 = 0, otrzymujemy postać (11.1.2) szeregu potęgowego.
(11.1.6) Twierdzenie o różniczkowaniu. Jeżeli szereg potęgowy (11.1.5) ma promień zbieżności R, a suma jego równa się /(1), to szereg potęgowy z pochodnych wyrazów szeregu pierwotnego
OO
Y na„(x-b)n~' = fl! + 2a2(x-b) + lai(x-b)2 + ... +nan(x-b)n~l + ...
n = 1
ma ten sam promień zbieżności R, a suma jego g(x)jesr pochodną sumy szeregu pierwotnego-.
g(x) —f(x) dla |jr|<l?.
Jeżeli natomiast chodzi o wartości brzegowe x= — R lub x= + R, to mogą zachodzić trzy możliwości: 1) oba szeregi są zbieżne, 2) oba rozbieżne, 3) szereg Y a„(x — b)'’ zbieżny, a szereg £ na„(x — b)"~ 1 rozbieżny.
(11.1.7) Twierdzenie o jednoznaczności. Jeżeli dwa szeregi potęgowe
f.an(.x-b)n, Y c„(x-b)",
n = 0 n = 0
odpowiednio o promieniach zbieżności Rt> 0 / R2> 0. mają tę samą sumę dla \x-b\<r-gdzie 0<r<min(/?,, R2)(')1 to ich wszystkie współczynniki są odpowiednio równe, tj.
a0~C0i al=C\ ’ a2 = C2i •••’ an~Cn)
czyli jest to jeden i ten sam szereg.
Zadanie 11.1. Zbadać zbieżność szeregu
oraz zbieżność szeregu utworzonego z pochodnych wyrazów tego szeregu.
Rozwiązanie. Mamy tu a„ = l/n\ a„+1 = l/(n+ l)ł. Obliczmy promień zbieżności
n2
lim = hm :-—; = 1» czyli R = 1.
n-*co un n-*ao
l
Dla x= 1 mamy £ ~1> Jest t0 szereg harmoniczny rzędu <r=2, a więc jest to szereg
*=i n
® (-1)"
bieżny. Dla x= - 1 mamy szereg przemienny Y—— , który jest (na podstawie poprzed-
niego) bezwzględnie zbieżny.
Rozpatrzmy teraz szereg utworzony z pochodnych wyrazów szeregu pierwotnego:
" X"'1 t * x2
Z —=1+T+T+-
n=l n 23
W szeregu tym mamy u = l/(n+l), an+, = l/(n + 2), a więc
.. a»+t .. n + 1 . .. D .
hm-= lim-= 1, czyli R = 1,
"-♦oo n
-»« n +2
co wiadome było z góry na podstawie twierdzenia (11.1.6).
Jeżeli x= 1, to szereg utworzony z pochodnych wyrazów badanego szeregu przybierze
, * 1
postać 2, — i jest to szereg harmoniczny, a więc jest rozbieżny. Dla x=-\ mamy
n= 1 n \n-t
» (_l)n
I —-— ; jest to szereg anharmoniczny, a więc jest zbieżny.
<=>1 n
Zadanie 11.2. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego
CO
Y nxn=x + 2x2 +3x3 +...
"« 1
Rozwiązanie. Mamy tu a„=n, aB+1=n +1, a więc
lim = lim — 1 > CZyh R = \.
n~* co Cłn /!-♦ oo M
Gdy x = 1, mamy szereg Y n rozbieżny, ponieważ wyraz ogólny rośnie nieograniczenie, j . »= 1 ®
s y -1, otrzymujemy szereg Y (~ •)"”> który również jest rozbieżny.
71 = 1
Badanie 11.3. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego
X x2 x3
lim
on
n! 1
-— = lim--— = lim-= 0, czyli R = + oo,
a„ n—oo (n -H1)! „-ecU + 1
Szereg ten jest zbieżny dla każdego x.
min (R,. R2) oznacza mniejszą z liczb R,, R2 lub ich wspólną wartość, gdy są równo