124(1)

■124

6.4. RYSUNEK FORMY PIASKOWEJ

Podstawą do Opracowania rysunku formy piaskowej jest rysunek surowego odlewu i rysunek modelu lub rysunek koncepcyjny sposobu odlewania. Rysunek formy piaskowej powinien zawierać wszystkie dane niezbędne do wykonania formy i zapełnienia jej metalem i może być traktowany jako instrukcja technologiczna wykonania odlewu. W szczególności rysunek formy piaskowej powinien, zawierać:

-    dane rozpoznawcze, tj. nazwę i numery rysunku odlewanego przedmiotu, rysunku formy i rysunków modeli, rdzennic i oprzyrządowania specjalnego niezbędnego do wykonania formy,

-    materiał odlewu,

-    miarę skurczową (patrz rozdz. 5),

-    klasę dokładności odlewu (rozdz. 5),

-    kształt oraz wymiary formy i rdzeni (pkt. 6.4.2),

-    budowę formy i rdzeni: zbrojenie (pkt 6.4.1), sposób łączenia, mocowania i ustalania położenia rdzeni w formie (pkt 6.4.3), odpowietrzenie (pkt 6.4.1), ochładzalniki (pkt 6.4.3 i pkt 6.4.1), sposób i kolejność montażu rdzeni w formie, sposób składania formy i zabezpieczenia jej przed skutkami działania siły wyporu ciekłego metalu,

-    rodzaj materiału, z którego ma być wykonana forma i rdzenie (pkt 6.4.1) i stopień zagęszczenia masy w formie (pkt 6.5),

-    układ wlewowy i zasilający (pkt 6.3),

-    rodzaj i wymiary skrzynek formierskich (pkt 6.4),

-    sposób kontroli wymiarowej formy.

6.4.1. Oznaczenia stosowane na rysunku formy

Obecnie zostaną omówione oznaczenia stosowane w dokumentacji drugiej i pierwszej kategorii, wykonywanej na kalce technicznej, w przypadku produkcji seryjnej skomplikowanych odlewów i produkcji wielkoseryjnej odlewów u prostych kształtach. W przypadku wykonywania dokumentacji trzeciej kategorii lub rysunku koncepcji sposobu odlewania, wykonywanych bezpośrednio na odbitce światłoczułej rysunku wykonawczego części odlewanej, oznaczenia są identyczne, ale nanosi się je na odbitkę kolorem niebieskim.

Powierzchnię podziału formy oznacza się jak na rysunku surowego odlewu, a w zależności od sposobu wykonania formy przez obieranie, przy użyciu fałszywki lub wzornika, stosuje się dodatkowe oznaczenia jak w tabl. 63.

Sposoby oznaczania materiałów formierskich podano w tabl. 64. Liczby 1, 2 itp. przy oznaczeniach mas formierskich i rdzeniowych oznaczają numer masy w

Tablica 63

Oznaczanie powierzchni podziaiu na rysunkach formy piaskowej

Oznaczenie

rysunkowe

Nazwa

Lp.

Oznaczenie

rysunkowe

Nazwa

Powierzchnia podżiału formy wykonanej na fałszywce

Powierzchnia podziału formy obieranej

4

ABCwu W1

Powierzchnia formy wzorni-kowana (Pow. ABC wzornikowana wzornikiem nr 1)

przypadku, gdy w odlewni stosuje się większą liczbę mas o różnych składach, przygotowanych do odlewów różnej wielkości i konfiguracji oraz z różnych stopów. Do oznaczeń mas podanych w-tabl. 64 dodajemy skróty:

wi    - forma zalewana na wilgotna,

psu    - forma podsuszana powierzchniowo,

su (t") - forma suszona w temperaturze t°C, np.: su (1B0“C).

Masę formierską kreskuje się w sposób podany w tabl. 64 tylko na rysunku przekroju formy (w widoku niekreskowana). Masę rdzeniową kratkuje się zarówno na rysunku przekroju, jak i na rysunku rdzenia, każdy rdzeń kratkuje się w inny sposób.

Stosowane sposoby odpowietrzania form i rdzeni oraz sposoby ich oznaczania na rysunku formy zestawiono w tabl. 65, zbrojenie form i rdzeni - w tabl. 66, a ochładzalniki mocowane w formie - w tabl. 67. W przypadku stosowania ochła-dzalników typowych, zamiast oznaczeń podanych w tabl. 67, należy stosować symbol ochładzalnika wewnętrznego (Ch) w połączeniu z oznaczeniem podanym w tabl. 62, np. Chcl0x35 (ochładzalnik walcowy o średnicy i 10 i długości części chłodzącej 35 mm).

Oznaczenia elementów układu wlewowego omówiono wcześniej i zestawiono w tabl. 38 i 39, a oznaczenia związane z materiałem i ustalaniem położenia rdzeni w formie zostaną omówione w dalszej części opracowania.