164

166 Rozdział 6

166 Rozdział 6

Tab. 6.10

Wyszczególnienie	■J.m.	Rok ubiegły	Rok bieżący
Materiały bezpośrednie	zł	180 000	252 000
Wynagrodzenia bezpośrednie	zł	22 500	23 040
Razem koszty bezpośrednie	zl	202 500	275 040
Produkcja wyrobów	szt.	5 000	6 000
Zużycie materiału na 1 wyrób	kg	3	2,8
Cena 1 kg materiału	zł	12	15
Pracochłonność wyrobu	godz.	1,5	1,2
Stawka wynagrodzenia za 1 godz.	zł	3,00	3,20

Rozwiązanie

Odchylenie bezwzględne stanowi różnicę pomiędzy poziomem zjawiska w okresie badanym i przyjętym za podstawę porównań. Odchylenia bezwzględne materiałów bezpośrednich (AKmb), wynagrodzeń bezpośrednich (AKwb) i sumy kosztów bezpośrednich (AKb) ustalimy odejmując od kosztów w roku bieżącym koszty poniesione w roku ubiegłym:

A Kmb = 252.000 - 180 000 = 72 000 zł,

AKwb= 23 040 - 22 500 =    540 zł,

AKb = 275 040 - 202 500 = 72 540 zł.

Odchylenia bezwzględne obrazują istotny wzrost kosztów bezpośrednich w badanym przedsiębiorstwie, spowodowany dużym wzrostem zużycia materiałów bezpośrednich, przy niewielkim tylko wzroście wynagrodzeń bezpośrednich.

Samo obliczenie odchyleń bezwzględnych nie pozwala na sformułowanie wartościujących ocen dotyczących kształtowania się kosztów. Oceny takie są natomiast możliwe w wyniku ustalenia odchyleń względnych, obliczanych m.in. zgodnie z formułą 6.1. Wiedząc, że wskaźnik dynamiki produkcji wynosi 1,2, odchylenia względne kosztów materiałów bezpośrednich (AKmb), kosztów wynagrodzeń bezpośrednich (AKwb) i sumy kosztów bezpośrednich (AKb) wyniosą:

A Kmb = 252000 - 180 000 1,2 = 36 000,

A Kwb = 23 040 - 22 500 1,2 = -3 960,

AKb = 275 040 - 202 500 1,2 = 32 040.