197

Analiza wyników finansowych przedsiębiorstwa 199

W ocenie wyników finansowych często posługujemy się tzw. nadwyżką finansową (cash flow), która oprócz zysku netto przedsiębiorstwa obejmuje koszty amortyzacji i określa całość środków finansowych wygospodarowanych w przedsiębiorstwie w danym okresie sprawozdawczym. Nadwyżka ta jest potencjalnym źródłem finansowania dalszego rozwoju przedsiębiorstwa.

W procesie analizy wyników finansowych przedsiębiorstwa w ujęciu absolutnym punktem wyjścia jest porównanie ich z wielkościami planowanymi lub uzyskanymi w okresach poprzednich. Podstawą porównania mogą być też wyniki innych przedsiębiorstw, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, o zbliżonym proflu działalności. Na tym etapie analizy oblicza się m.in. odchylenia bezwzględne, wskaźniki dynamiki, odchylenia względne wyniku finansowego.

W dalszej kolejności rozpatruje się wpływ poszczególnych czynników na odchylenie wyniku finansowego. Lista tych czynników może być zróżnicowana i uzależniona jest od przyjętych celów badawczych. Często jako czynniki wpływające na odchylenie zysku traktowane są: zatrudnienie (L), wyposażenie majątkowe zatrudnionych (M/L), produktywność majątku (S/M) i rentowmość sprzedaży (Z/S). Zysk osiągnięty przez przedsiębiorstwo można wyrazić przy pomocy następującej formuły:

Z- L ■ M/L ■ S/M ■ Z/S    (7.1)

gdzie: Z-zysk,

L - zatrudnienie,

M - majątek przedsiębiorstwa,

S - przychody netto ze sprzedaży.

Pierwsze dwa czynniki wzrostu zysku określane są umownie mianem ekstensywnych, dwa pozostałe traktowane sąjako intensywne.

Zastępując majątek wynagrodzeniami pracowników, można obliczyć wpływ zmian liczby zatrudnionych (L), średniej płacy (W7L), produktywności wynagrodzeń (S/W) i rentowności sprzedaży (Z/S) na łączne odchylenie zysku przedsiębiorstwa, co wynika z następującej formuły przedstawienia zysku:

(7.2)

Z = L ■ W/L • SIW ■ Z/S

gdzie: W - wynagrodzenia ogółem,

pozostałe oznaczenia - jak wyżej.