199

Analiza wyników finansowych przedsiębiorstwa 201

Zachowanie powyższych układów nierówności w porównywanych okresach sprawozdawczych lub wykonania w stosunku do założeń planowych wskazuje na występowanie intensywnych form gospodarowania w badanym przedsiębiorstwie.

Rozwinięciem powyższych układów ilościowych opartych na miernikach ekonomicznych, wyrażanych w ujęciu absolutnym, są układy jakościowe, w ramach których bierze się pod uwagę wskaźniki ekonomiczne, będące relacjami wymienionych wyżej mierników:

^rAM/L < ' AS/M < 'AS/L < ^l'AZ/S < ' AZ/M < ' AZIL    (7.5)

' A W/L < ' AS/W < ' AS/L < ' AZ/S < ' AZ/M < ' AZ/L    (7.6)

Pierwszy układ nierówności mówi o kształtowaniu się właściwych relacji pomiędzy względnym wzrostem wyposażenia majątkowego, produktywności majątku, wydajności pracy, rentowności sprzedaży, rentowności majątku i rentowności zatrudnienia.

W drugim układzie nierówności wyposażenie majątkowe zastąpiono przeciętnym wynagrodzeniem, a produktywność majątku produktywnością wynagrodzeń. Pozostałe cztery wskaźniki nie uległy zmianie.

W praktyce trudno jest zachować wszystkie wymienione zależności pomiędzy wskaźnikami. Im bardziej jednak rzeczywiste układy nierówności są zbliżone do postulowanych, tym lepsza jest sytuacja ekonomiczno-finansowa badanej jednostki gospodarczej.

7.3. ANALIZA WSKAŹNIKOWA RENTOWNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Analiza wyników finansowych przedsiębiorstwa w ujęciu bezwzględnym często nie pozwala na pełną i obiektywną ocenę zmian w sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Różnokierunkowe zmiany cen materiałów, wyrobów i usług w kolejnych okresach sprawozdawczych powodują bowiem, że niezwykle trudne jest sprowadzenie nominalnych kategorii wyniku finansowego do wielkości realnych.

Wyrażanie wyników finansowych w ujęciu absolutnym znacznie utrudnia również prowadzenie analiz międzyzakładowych. Inna bowiem będzie ocena takiej samej kwoty zysku w małym przedsiębiorstwie, o niskich obrotach, niskiej wartości zaangażowanego majątku i kapitałów oraz niskim poziomie za-