1 (5)

Plastomery - współczynnik sprężystości wzdłużnej (moduł Younga) 1000-f-l 500 MPa (lub więcej), wydłużenie przy rozciąganiu od 1% (plastomer kruchy) do 10CH-200% (plastomer sprężysty)

Miękkie - E lub G poniżej 700 MPa Sztywne - E lub G powyżej 7000 MPa Półsztywne - E lub G 700+7000 MPa Ze względu na właściwości cieplno-przetwórcze:

Termoplastycaie - zdolne do wielokrotnego przechodzenia pod wpływem ciepła ze stanu stałego w plastyczny a następnie ciekły oraz odwrotnie, bez istotnych zmian właściwości (termoplast)

Utwardzalne - przekształcające się nieodwracalnie (utwardzające się) pod wpływem ciepła (termoutwardzalne) czynników chemicznych (chemoutw'ardzalne) lub innych czynników fizycznych w materiał usieciowany nietopliwy.

Ze względu na skład chemiczny makrocząsteczki: np. poliolefiny - polietylen, polipropylen, poliizobutylen.

Składniki dodatkowe-Napełniacze

materiały lub substancje wprowadzone celowo do polimeru w celu modyfikacji określonych jego właściwości Napełniacz - materiał w stanie stałym, nierozpuszczalny i nie wchodzący w reakcję chemiczną z polimerem lub innymi składnikami

Proszkowy - ziarna różnych rozmiarów (węglan wapnia (kreda), talk, sadza, grafit, dwutlenek krzemu (krzemionka), proszki metali, mika, drewno, szkło - mikrosfery)

Włóknisty - włókna długie oraz krótkie (szklane, węglowe, grafitowe, borowe, metalowe, bawełniane)

Płatowy - tkaniny, maty, arkusze, folie (ścinkowyl

Nanonanelniacz - proszek o ziarnach poniżej 1 pm, nie ulegające aglomeracji podczas przetwórstwa (glinokrzemiany)

Środek pomocniczy - ciała stała, ciecze lub gazy wprow-adzane do całej objętości polimeru lub tylko do jego warstwy wierzchniej w ilości od dziesiątych kilkudziesięciu procent, podlegające przemianom fizycznym i chemicznym w’ polimerze

Stabilizator - substancja podnosząca odporność polimeru lub tworzywa na czynniki zewnętrzne oraz wewnętrzne wywołujące starzenie.

Cieplny - substancja podnosząca odporność na podwyższoną temperaturę i starzenie cieplne (przede wszystkim do PVC i PP), opóźnia proces rozkładu cieplnego i wiąże produkty rozkładu: sole kwasów organicznych (stearynowego i laurynowego) baru, kadmu, cynku, cyny; związki ołowiu - zasadowe stearyniany, węglany, siarczany, krzemiany, ftalany; estry kwasu fosforowego, związki antymonu, epoksydowane oleje roślinne. Świetlny - starzenie świetlne i fotooksydacyjne (głównie UV), główmie przekształca promienie UV na podczerwień (alfa-hydroksybenzofenon) lub dezaktywuje stan wzbudzony polimeru lub tworzywa ulegając wzbudzeniu (absorpcja); dodawany do większości tworzyw - szczególnie do PVC i PP: estry kw'asu salicylowego, sadza, Ti02

Przeciwutleniacz - starzenie oksydacyjne i termooksydacyjne, przeciwdziałają oddziaływaniu tlenu i ozonu powodującemu powstawanie w polimerze lub tworzywie rodników nadtlenowych i alkilowych degradujących makrocząsteczki; dodaw-ane głownie do PE, PP, PS, ABS (aminy aromatyczne, estry kwasów fosforowych) Biologiczny - chroni polimer lub tworzywo przed niekorzystnym wpływem mikroorganizmów (wymagania: szeroki zakres działania, małe stężenia, brak ujemnego w-pływu na tworzywo oraz toksyczności, trwałość): 10, 10-fenoksarsen, tributylotlenek cyny i pochodne)

Plastyfikator - substancja odnosząca odkształcalność i zmniejszająca twardość polimeru lub tworzywa w temperaturze użytkowania, (w’zrost udamości i wydłużenia, spadek wytrzymałości na rozciąganie); stosowane przede wszystkim do PVC, poliolefin, PA: pochodne kwasu ftalowego - ftalany (np. di-2-etyloheksylowy), estry alifatycznych kw'asów dikarboksylowych - adypiniany, oleje mineralne, kw'asy tłuszczowe Smar - substancja zmniejszająca tarcie wewnętrzne polimeru lub tworzywa (poprawna przepływ, zmniejsza przyczepność do powierzchni roboczych maszyn i narzędzi), stosowane głównie do PVC, poliolefin, PS: sole kwasu stearynowego (stearyniany wapnia, cynku, ołowiu), estry kwasów woskowych, kwasy tłuszczowe Substancja rozdzielająca - rozprowadzana cienką warstwą zmniejsza przyczepność polimeru lub tworzywa do powierzchni gniazd roboczych narządzi: twwzywa silikonowe, dyspersje PTFE Substancja ślizeowa - zmniejsza tarcie zewnętrzne: amidy kwasów organicznych

Substancja barwiąca - nadanie żądanej barwy, pigmenty - nierozpuszczalne w polimerze (zawiesina), barwniki -rozpuszczające się: sadza i dwutlenek tytanu (80%), ftalocyjaniny

Opóźniacz palenia - podnosi odporność polimeru lub tworzywa na palenie (rozkład cieplny, zapłon, spalanie, wydzielanie dymów)

addytywne i reaktywne, halogenowa, bezhalogenowe związki polimerowe, melamina; synergiczne- związki fosforu i azotu, tlenek molibdenu, związki antymonu, siarczek cynku

5