ZARYS CHEMII KOSMETYCZNE/
Omówione dotychczas metody farbowania włosów nie pozwalają na osiągnięcie trwałego rozjaśnienia włosów. Podstawą działania środków wywołujących całkowite rozjaśnienie włosów jest oksydacyjne zniszczenie mclanin, ciemnego pigmentu włosów. Proces degradacji melanin przeprowadza się w środowisku alkalicznym. Warunki takie zwiększają stopień hydratacji keratyny włosów, co ułatwia dostęp utleniacza, a jednocześnie wywołuje kurczenie się mclanin, co z kolei sprzyja wypłukiwaniu ich ze struktury włosa i poprawia skuteczność całego zabiegu. Ubocznym skutkiem obserwowanym przy oksydacyjnym rozjaśnianiu włosów jest jednoczesne utlenianie się siarki w mostkach disiarczkowych keratyny do trwałych mostków disulfonylowych, których nie są w stanie rozerwać czynniki redukcyjne, a to sprawia, że w procesie tym włosy są poddawane jednocześnie w pewnym stopniu ondulacji.
Powszechnie stosowanym utleniaczem w preparatach do rozjaśniania włosów jest amoniakalny roztwór nadtlenku wodoru lub addukt nadtlenku wodoru z mocznikiem (H2N-C0-NH2*H202), spotykany pod nazwą handlową Ortizon. Do tych celów w kosmetyce wykorzystuje się ponadto sole (sodową, potasową, amonową) kwasu nadtlenodwu-siarkowego, które w roztworach wodnych hydrol izują z wydzieleniem nadtlenku wodoru (ryc. 314),
Ryc. 314.
Efekt rozjaśnienia włosów za pomocą nadtlenku wodoru obserwuje się po upływie 10-30 minut. Alkaliczny odczyn środowiska, wywołany obecnością amoniaku, jest neutralizowany za pomocą rozcieńczonych roztworów kwasów organicznych (kwas cytrynowy, winowy). Nadmiar nie rozłożonego utleniacza usuwa się natomiast przez spłukiwanie włosów wodnymi roztworami reduktorów [NaHSOJt (NH^SOj). Użyty w nadmiarze nadtlenek wodoru, a także alkaliczny odczyn środowiska można jednocześnie zneutralizować, stosując do
244
Rozdział U
płukaniu włosów kwas as korbo wy. lecz wysoka cena związku ogranicza możliwość jego stonowania.
W preparatach przeznaczonych do samodzielnego rozjaśniania włosów nadtlenek wodoru jest używany w stężeniu 3%. w stężeniu wyższym (6-12%) natomiast utleniacz ten bywa stosowany w profesjonalnych zakładach.
Można tutaj nadmienić, że efekt rozjaśnienia włosów dają również niektóre żółte barwniki flawonowc. często stosowane w szamponach. Do związków takich należą apigenina (Vcmulin). czyli 4 ,5.7-trihydroksyflawon (ryc. 315). oraz lutcolina (cyanidenon 1470), czyi i 3'.A '-5.7-tctrahydroksyflawon. Oba związki, w formie 7-glukozydów (ryc. 315). są obecne uf koszyczkach rumianku pospolitego i rzymskiego.
Rozjaśnienie włosów można również osiągnąć stosując preparaty hamujące biosyntezę me-lanin. Stwierdzono, że skutkiem ubocznym przyjmowania Chlorochiny (ryc. 316; Arechiny (difosforan), 4-(4-dictyloamino-1 -mety!obulyIoamino)-7-chJorochino!iny] o właściwościach przeciwzimniczych i przeciwreumatycznych jest rozjaśnienie włosów od blondu do blondu platynowego.
Jednak oczywiste jest, że chlorochina nic może być zakwalifikowana do preparatów kosmetycznych, gdyż ingerencja w endogenne procesy ustrojowe nie jest przedmiotem zainteresować kosmetyki.
i.