2011 01 10 14 55 44 01

I v>_4fłt V. system ochrony prawnej w Unii Europejskiej

regulacyjnej i przejrzystości). Strony były zgodne co do tego, że Wsk V zówki mają charakter roboczy i nie tworzą praw ani obowiązków n " płaszczyźnie międzynarodowej.

Uzgodniony tekst nie został podpisany przez strony ani opublikowan w Dzienniku Urzędowym UE. Pomimo tego Francja zażądała stwieJ dzenia nieważności porozumienia, wskazując na brak kompetencji Kod misji do samodzielnego zawierania umów międzynarodowych. Pozwana Komisja broniła się, twierdząc, że Wskazówki nie mają charakteru wiążącego i nie wywołują skutków prawnych.

Trybunał oddalił skargę, przyjmując argumenty pozwanej. Co istotne jednak, Trybunał sprzeciwił się nieograniczonej kompetencji Komisji do przyjmowania aktów nieformalnych. W ocenie sądu niezbędne jest „odpowiednie uwzględnienie podziału władzy oraz równowagi instytucjonalnej ustanowionej Traktatem w obszarze wspólnej polityki handlowej” (pkt 40).

Z przywołanego orzeczenia wynika zatem, że także „prawdziwe” instrumenty nieformalne (w tym zalecenia i opinie) podlegają swoistej kontroli legalności, ograniczonej do kwestii badania kompetencji wydającej je instytucji. Uwagi te znajdują odpowiednie zastosowanie w odniesieniu do innych aktów prawa miękkiego (np. komunikatów Komisji). Trybunał nie może zatem badać ich legalności, o ile nie wywołują one żadnych skutków prawnych.

Przedmiotowy zakres skargi o stwierdzenie nieważności jest niezwykle szeroki i znacznie wykracza poza katalog sformułowany w art. 230 TWE. Podejście Trybunału ma charakter funkcjonalny i uzależnia dopuszczenie skargi od skuteczności prawnej aktu.

Skoro ustaliliśmy już, że skarga o stwierdzenie nieważności obejmuje zakres aktów znacznie szerszy niż tylko akty wymienione w art. 249 TWE, wypada zbadać, akty jakich podmiotów będą podlegać kontroli legalności. Ponownie działalność orzecznicza Trybunału doprowadziła do rozszerzenia dopuszczalności skargi także na inne podmioty stanowiące prawo wspólnotowe.

W perspektywie historycznej szczególnie ważne w tym względzie było przy* znanie prawa skargi na akty Parlamentu Europejskiego. W swoim pierwotnym brzmieniu dawny art. 173 TWE (obecnie art. 230 TWE) ograniczał kontrolę legalności wyłącznie do aktów Rady i Komisji. Nie przewidywał natonua^st w ogóle możliwości zaskarżania aktów Parlamentu Europejskiego. W ocem^e Trybunału jednak taka kontrola była niezbędna i dopuszczalna, jeżeli chodził⁰

V _s Verts” przeciwko Parlamentowi¹⁰

”^Le -uska partia Zielonych domagała się unieważnienia dwóch decyzji kancelarii Parlamentu Europejskiego dotyczących podziału środków nochodzacych z budżetu wspólnotowego, przewidzianych na zwrot kosztów kampanii wyborczej dla ugrupowań politycznych biorących udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Trybunał orzekł:

20. Należy po pierwsze zauważyć, że decyzje [...] zostały podjęte przez organy Parlamentu Europejskiego i muszą wobec tego być traktowane jako środki przyjęte przez sam Parlament Europejski.

21. Powód uważa, że w obliczu postanowień art. 164 Traktatu kompetencja Trybunału do badania legalności środków przyjętych przez instytucje na podstawie art. 173 Traktatu nie może być ograniczona do środków przyjętych przez Radę i Komisję bez doprowadzenia do pozbawienia dostępu do sprawiedliwości [...].

24.    Zaiste, w odróżnieniu od art. 177 Traktatu, który odnosi się do aktów instytucji bez bliższego ich określenia, art. 173 odnosi się wyłącznie do aktów Rady i Komisji. Jednakże ogólny wydźwięk Traktatu jest taki, by uczynić skargę bezpośrednią dostępną przeciwko »wszelkim środkom przyjętym przez instytucje, które w zamiarze mają wywołać skutki prawne«. [...] Parlament Europejski nie jest wyraźnie wymieniony pośród instytucji, których środki mogą być zaskarżone, ponieważ w swej pierwotnej wersji, Traktat EWG nadawał mu wyłącznie uprawnienia doradcze i kontrolne, a nie uprawnienia do przyjmowania środków mających w zamiarze wywoływanie skutków prawnych wobec osób trzecich [...].

¹ z jego systemem. Środki podejmowane przez Parlament Europejski ^mogą wkraczać w obszar zastrzeżony dla państw członkowskich lub innych instytucji albo wykraczać poza kompetencje mu przypisane, gdyby me można było poddać je kontroli legalności Trybunału. Trzeba więc nznać, że możliwa jest skarga o unieważnienie przeciwko środkom

25.    [...] Interpretacja art. 173 Traktatu wykluczająca środki podjęte przez Parlament Europejski z zakresu skargi doprowadziłaby do wyniku sprzecznego zarówno z duchem Traktatu wyrażonym w art. 164, jak

10

Zb. Orz. 1986, s. 1339.