2013 10 28 56 28

WSTĘP

wania. Należało brać pod uwagę z jednej strony możność zmieszczenia jak największego obszaru lądów na jak najmniejszym kawałku papieru, z drugiej strony możność ewentualnych nieporozumień. Często wygoda i powszechna znajomość tego rzutu przechylały szalę na korzyść siatki Mercatora, szczególnie wtedy, kiedy potrzebny był ciągły obraz całego świata. Dla obszarów mniejszych i tam, gdzie Mercator jest zdecydowanie mylący, użyto mitów stożkowych bądź ortograficznych.

W każdym przypadku, kiedy kulisty świat jest przedstawiany na płaskiej stronicy, jakiś fragment Ziemi jest pośrodku, podczas gdy inne na krawędziach. Wybór linii środkowej jest rzeczą dowolną, często zależną od kraju, w którym daną mapę stworzono, aczkolwiek zwyczajowo jest to południk 0° albo 180°. Nieodpowiednia linia środkowa z jednej strony może być źródłem niejasności przez swoją obcość, z drugiej strony może zmylić zoogeografa. Toteż nigdy nie dość podkreślania, że w studiach nad geografią zwierząt globus jest najlepszym przewodnikiem i jedynym modelem roboczym, który nie może wprowadzić w błąd.

Zwierzęta

Ląd Stanowi około 29% powierzchni Ziemi i jest rozmieszczony nierównomiernie. Na półkuli północnej jest go przeszło dwukrotnie więcej, niż na półkuli południowej. Większość lądu tworzy w gruncie rzeczy jedną, niemal ciągłą masę, gdyż wszystkie główne kontynenty są połączone bądź to pomostami lądowymi, bądź archipelagami i wyspami.

Na tym lądzie i w 'jego rzekach żyją kręgowce i bezkręgowce.

Teoretycznie geografia zwierząt zajmuje się wszystkimi zwierzętami: kręgowcami i bezkręgowcami, lądowymi i wodnymi. Istnieje ich mniej więcej 1 000 000 gatunków i stąd każda książka jest z konieczności wybiórcza. Tutaj omawiana będzie geografia kręgowców lądowych i słodkowodnych, które stanowią około 2% wszystkich zwierząt, a nawet wśród tych dokonano selekcji, aby położyć szczególny nacisk na ssaki. Po wiadomości dotyczące mórz odsyłam czytelnika do Ekmana (1953), a po mapy, podające geografię bezkręgowców do Bartholomewa, Ciarkę^ i Grimshawa (1911). Wszystkie kręgowce lądowe i słodkowodne są szczegółowo omówione u Darlingtona (1957).

Zwierzęta są podzielone na grupy i ten podział jest podstawą klasyfikacji, nadawania nazw różnym zwierzętom oraz wskazuje na ich wzajemne pokrewieństwo. Kręgowce są wielką grupą w obrębie typu Chotdata. Kręgowce z kolei podzielono na pięć gromad ¹: ryby, płazy,

1

Autorka pomija szóstą, najprymitywniejszą gromadę smoczkoustych (minóg, śluzica itp.) (przyp. tłum.).