210 211

W śródbrzuszu odróżnia się:

1)    okolicę pępkową (regio umbilicalis);

2)    po obu jej stronach okolice lędźwiowe (regio lumbalis dextra et sinistra), przechodzące na tylną ścianę tułowia.

W podbrzuszu odróżnia się także trzy okolice:

1)    znajdującą się w środkowej części okolicę łonową (regio pubica) i

2)    po bokach okolicy łonowej okolice pachwinowe (regio inguinalis dextra et sinistra); górną część prawej okolicy pachwinowej łącznie z sąsiednią częścią prawej okolicy lędźwiowej nazywamy okolicą krętniczo-kąt-n i c z ą (regio ileocoecalis).

W okolicy nadpępkowej znajdują się: żołądek, lewy płat wątroby i trzustka; w prawym podżebrzu wątroba i pęcherzyk żółciowy; w lewym podżebrzu śledziona; w okolicy pępkowej duża sieć, jelito czcze z krezką i okrężnica poprzeczna z krezką; w okolicach lędźwiowych okrężnica wstępująca i zstępująca; w okolicy łonowej jelito cienkie i pęcherz moczowy, a u kobiet także macica, jeżeli pęcherz i macica są rozciągnięte; w okolicy krętniczo--kątniczej znajduje się kątnica i wyrostek robaczkowy, a w lewej okolicy pachwinowej — okrężnica esowata.

OGÓLNE BADANIE BRZUCHA

W badaniu brzucha i jego narządów najważniejszymi metodami są oglądanie i obmacywanie; najmniej danych uzyskuje się osłuchiwaniem. Osłuchiwania jednak nie należy lekceważyć, gdyż i ta metoda czasami dostarcza objawów doniosłych dla rozpoznania.

OGLĄDANIE brzucha

Przy badaniu brzucha oglądaniem zwraca się uwagę na jego wielkość i kształt, na stan kresy białej, pępka, pierścieni przepuklinowych i skóry (^sypljy^ijy,

przetaki itd.),

na zacfiowame sie brzucha podczas głębokiego oddychama^TTfa^ptTyzmianie położenia ęiała na tętnienia i ruchy robaczkowe.

K s z t a 11 b r z ucha. Prawidłowy brzuch, gdy badany stoi, jest równomiernie z lekka wypuklony, gdy zaś badany leży na wznak, brzuch spłaszcza się, tak że powłoki jego są prawie na tym samym poziomie co dolna część klatki piersiowej.

W chorobach brzuch może się zwiększać, zmniejszać i «j|awar ohu/idy Prawidłowy kształt i prawidłowy rozmiar brzucha niewylączają jednak chorób narządów brzusznych.____

(Powiększenie brzucha^może być równomierne i nierównomierne. MozeoiRrzateżeć:--

1)    od dużego nagromadzenia się tkanki tłuszczowej w powłokach brzusznych oraz w sieci większej;

2)    od znacznego óbrzęku powłok hrzusznych;

3)    od puchliny brzusznej;

4)    od znacznego wzdęcia brzucha:

5)    od guzów brzusznych:

6)    od przepuklin: .

7)    od nagromadzenia się płynu, zwykle ropy, razem z gazami w jgjjjie pMi?i otrzewnej;

8)    Qd ćtązy.

Powiększenie objętości brzucha, zależne od dużego pokładu 11 u s z - V czowego w powłokach brzusznych i w sieci większej, spostrzega się u osób otyłych. Prócz ogólnej otyłości charakteryzuje je znaczne wypuklenie przede, wszystkim nadbrzusza, lejkowate zagłębienie pępka, i przy słabym opukiwaniu odgłos opukowy Stiumiony lub przytłumiony

znaczne powiększenie brzucha (brzućh kulisty!na tle miejscowego nagromadzenia się tkanki tłuszczowej spostrzega się w zespole Ćnśttinga zależnie od zaburzania gospodarki tłuszczowej. Prócz innych objawów zespół cechuje duży pokład tkanki tłuszczowej takie na szyi, zwłaszcza na karku i twarzy, która wygląda jak _t.księżyc w pełni”

Powiększenie brzucha zależne od puchliny brzusznej ustala się na ^ podstawie dodatkowych objawów uzyskiwanych abjnjcywaniem i opuki^ą-niero-brłUfiha. Repek w przypadkach powiększenia brzucha tępo pochodzenia zwykle jest wvyładzonv a może bvć nawet wypukjpny.    '

Za znacznym wzdęciem brzucha przemawia odgłos -opiłkowy łjr bębenkowy, zwłaszcza zaś metaliczny w zakresie brzucha    «<

CłU7,v w brzuch u wywołują zwiększenie jego objętości nie rów- j n o m i e r n e oraz inne obiawy zależne^ocTuirtltilgCOWlenla guza.

Przepukliny tworzą wypuklenia, które zwiększają się, gdy wzrasta ciśnienie śródbrzuszne, np. podczas kaszlu.

Zwłaszcza duże miejscowe wypuklenia brzucha spostrzega sie w niedrożności jelit z zadzierzgnienia, mianowicie w miejscu zadzierzgnienia stwierdza się pilnie

Powiększenie brzucha, wywołane q brzękiem powłok Hrznsynyr h, cechuje się tym, że wypuklonesą przede wszystkim dolne i boczne części brzuchy równocześnie zazwyczaj są obrzęki w okolicy krzyżowej i lędźwiowej, a nieraz i na dolnych kończynach, nadto stwierdza się opjawy choroby podstawowej wywołującej obrzęki (perćzyca, przewlekła-njpwyHoinoćć irrążwii^ j i_n.).

rozdętą pęue jelitową zupełnie nieruchoma, bez ruchów robaczkowych. Jest to

JaJAIiP -

Nagromadzenie się równoczesne'gazów i otynn. zwłaszcza

objaw Wahla-Kadera.

ropy, w jamie otrzewnel daie się rozpoznać ppukiwamem wątroby i śledziony ^ w rożnych -Położeniach ciała. Mianowicie za tym stanem przemawia gniana tjdgłosu stłumionego watroEy na odgłos bębenkowy lub metaliczny, gdyclióry położy się na boku, oraz taka sama zmiana w lewym podzebrzu w okolicy ^ śledziony, wtedy gdy chory położy się na prawym boku.

ostre_chorohv zakaźne itd.), w zapaleniu opon mózgowych, u niedożywionych, w kolce ołowiczei itd.

Zapadnięcie brzucha jest w tych chorobach najwyraźniejsze, gdy chory leży na wznak.

Zmiany objętości brzucha mogą mieć duże znaczenie nie tylko dla rozpoznania, ale i dla oceny przebiegu choroby. W tym celu oznacza się obwód brzucha

^mnieiszenie objętości brzucha spostrzega się w chorobach wyniszczających (gruźlica płuc, przewodu pokarmowego, nowotwory złośliwy.

211