23 [1600x1200]

I. Mechanizmy dziedziczenia

I. Mechanizmy dziedziczenia

W wyniku zapłodnienia z dwóch komórek haploidalnych powstanie organizm diploidatny z oryginalnym zestawem genów.

■    Podział redukcyjny

Gamety, podobnie jak wszystkie inne komórki, powstają w wyniku podziału. Jednak komórki rozrodcze nie mogą zawierać tej samej ilości materiału genetycznego, co pozostałe komórki ciała. Gdyby tak było, zygota, powstała z połączenia komórki jajowej i plemnika, miałaby dwa razy więcej DNA. Zapobiega temu wytwarzanie gamet w wyniku podziału redukcyjnego, czyli mejozy. Podobnie jak mitozę, poprzedza ją replikacja materiału genetycznego oraz wyodrębnienie się chromosomów. Mejoza składa się z dwóch następujących po sobie podziałów. W trakcie pierwszego dochodzi do zmniejszenia się liczby chromosomów poprzez losowy rozdział par chromosomów homologicznych. W wyniku drugiego podziału dochodzi do rozdziału chromatyd siostrzanych każdego chromosomu. Ostatecznie powstają cztery komórki haploidalne. Dzięki temu rozwijający się z zygoty diploi-dalny organizm ma tę samą liczbę chromosomów, co organizmy rodzicielskie - połowę od ojca, a połowę od matki.

Czy wiesz, że...

Mejoza w języku greckim oznacza pomniejszenie. Ta nazwa podziału redukcyjnego komórki odzwierciedla jego cel - powstanie komórek potomnych o pomniejszonej o potowe liczbie chromosomów.

■    Znaczenie mejozy

Rozdział chromosomów homologicznych do komórek potomnych, zachodzący podczas mejozy, jest przypadkowy. Oznacza to, ze istnieją miliony różnych możliwych zestawów chromosomów. Każda gameta może cirzymać jeden z dwóch chromosomów. Dzięki temu każda ma własny zestaw alleli. Kiedy połączą się dwie gamety, powstaje crganizm o unikalnym zbiorze cech.

Oprócz redukcji liczby chromosomów, mejozę charakteryzuje zachodząca podczas tego podziału rekombinacja genetyczna. Oznacza to, że chromosomy homologiczne losowo trafiają do gamet, a niektóre z nich w trakcie podziału wymieniają się fragmentami DNA. Dzięki temu kształtuje się zmienność organizmów. W wyniku rekombinacji mieszają się geny otrzymane od ojca i od matki. Dlatego jesteśmy podobni do rodziców i rodzeństwa, ale mamy też cechy jedyne w swoim rodzaju.

Porównanie mitozy i mejozy

Proces	Liczba komórek potom nych	Liczba chromosomów w komórkach potomnych	Komórki powstałe w wyniku podziału
Mitoza	2	taka sama jak w komórce macierzystej	komórki budujące ciało
Mejoza	4	o połowę mniejsza niż w komórce macierzystej	gamety