Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 9
o Zagrożenia termiczne - mogące spowodować następujące skutki:
- spalenia i oparzenia - powodowane dotknięciem przedmiotów lub materiałów o bardzo wysokiej temperaturze, działaniem płomienia, wybuchu i promieniowania źródeł ciepła,
- pogorszenie stanu zdrowia - powodowane gorącym lub zimnym środowiskiem pracy.
o Zagrożenia powodowane hałasem - mogą spowodować:
- trwałe upośledzenie słuchu, szum w uszach,
- zmęczenie, stres,
- inne skutki, jak zaburzenia równowagi, obniżenie świadomości,
- ograniczenie zdolności posługiwania się mową i odbierania sygnałów akustycznych.
o Zagrożenia powodowane wibracją - mogą powodować poważne zaburzenia jak np. niedokrwienie palców, zaburzenia neurologiczne, kostno-stawowe, naczyniowe, lumbago czy rwę kulszową. o Zagrożenia powodowane promieniowaniem - wywołane przez różne źródła promieniowania jonizującego lub niejonizującego (o niskiej częstotliwości, o częstotliwości radiowej i mikrofalowej, podczerwonego, światła widzialnego, nadfioletowego, Xi y, a i fi, wiązek elektronów lub jonów, neutronów), o Zagrożenia powodowane materiałami i substancjami - przetwarzanymi, zużywanymi lub wyrzucanymi przez maszyny, a także materiały stosowane do budowy maszyn. Mogą one spowodować zagrożenia:
- wynikające z kontaktu lub wdychania cieczy i gazów, mgieł, par i pyłów mających właściwości szkodliwe, trujące, korozyjne czy drażniące,
- pożar lub wybuch,
- biologiczne lub mikrobiologiczne (pleśń, wirusy, bakterie itp.).
© Zagrożenia powodowane nieprzestrzeganiem zasad ergonomii w projektowaniu maszyny (niedostosowanie maszyny do właściwości i zdolności człowieka) mogą wywoływać:
- skutki fizjologiczne - które mogą być efektem nieprawidłowej pozycji przy pracy, nadmiernego lub powtarzającego się wysiłku,
- skutki psychofizjologiczne - powodowane nadmiernym lub zbyt małym obciążeniem umysłowym, stresem itp. powstającym przy obsłudze, nadzorze lub konserwacji maszyn użytkowanej zgodnie z przeznaczeniem,
- błędy człowieka.
Maszyny sprowadzone do naszego kraju po 1 stycznia 2003 r., tzw. „maszyny nowe”, muszą odpowiadać w pełni wymaganiom zasadniczym dotyczącym maszyn [Q 627]. Maszyny dostarczone przed 1 stycznia 2003 r., tzw. „maszyny stare”, będą musiały być dostosowane do minimalnych wymagań poprzez osiągnięcie odpowiedniego, akceptowalnego poziomu ryzyka poprzez spełnienie wymagań technicznych oraz przez stosowanie metod bezpiecznej pracy, ograniczenie ekspozycji na czynniki szkodliwe, podwyższanie kwalifikacji itp. co pozwoli na możliwość dalszego eksploatowania „starych” maszyn, bez konieczności ich dostosowywania do wymagań zasadniczych określonych w [Q 627].
Zgodnie z zapisami w [Q131] przez maszynę - będziemy rozumieć wszelkie maszyny i inne urządzenia techniczne, narzędzia oraz instalacje użytkowane podczas pracy, a także sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości, w szczególności drabiny i rusztowania (wymogi dla drabin i rusztowań omówiono w rozdziale 8).
UWAGA: Ta definicja odnosi się tylko do zapisów rozporządzenia.
® Maszyny instaluje się, umiejscawia oraz użytkuje w sposób:
- minimalizujący ryzyko dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, w szczególności poprzez zapewnienie dostatecznej przestrzeni między ich ruchomymi częściami a ruchomymi bądź stałymi elementami znajdującymi się w ich otoczeniu,
- zapewniający bezpieczne dostarczanie lub odprowadzanie używanej albo produkowanej energii bądź materiałów.
@ Maszyny montuje się lub demontuje w bezpiecznych warunkach, w szczególności zgodnie z zaleceniami producenta, o Maszyny, które mogą podczas użytkowania być narażone na uderzenie pioruna, zabezpiecza się przed jego skutkami, o Ruchome maszyny z własnym napędem mogą być obsługiwane wyłącznie przez pracowników odpowiednio przeszkolonych w zakresie ich bezpiecznej obsługi.
o W przypadku gdy maszyny poruszają się po terenie, na którym jest wykonywana praca, pracodawca powinien ustalić zasady ruchu i egzekwować ich przestrzeganie.
© Pracodawca powinien podjąć działania organizacyjne zapobiegające wchodzeniu pracowników na teren pracy maszyn samobieżnych, o Jeżeli praca może przebiegać w sposób właściwy tylko w obecności pracowników pieszych, pracodawca powinien zastosować odpowiednie środki chroniące pracowników przed urazami spowodowanymi działaniem maszyn. © Pracownicy mogą być transp ortowani przy p omocy mechanicznie napędzanej maszyny, o ile jest zapewnione ich bezpieczeństwo. Jeżeli praca jest kontynuowana podczas jazdy maszyny, prędkość mechanicznie napędzanej maszyny reguluje się odpowiednio do wykonywanej pracy.
649