35

Dekoracje roślinne wczoraj i dziś

przekształcać się w neoklasycyzm, charakteryzujący się typową symetrią i liniami prostymi. W późnoklasycznym okresie (tzw. empire), za czasów panowania Napoleona, niezbędne w sztuce zdobniczej i dekoratorstwie, wręcz wszechobecne, stały się symbole władzy cesarza (Iwy, sfinksy, konie, orły, łabędzie) oraz rodowe herby. Obowiązkowym wyposażeniem wnętrz były kominki, lustra, marmurowe i drewniane posadzki, ciężkie mahoniowe meble zdobione elementami ze złoconego brązu. Powrócono do zainteresowania starożytną sztuką rzymską i grecką, używając jako naczyń alabastrowych urn, porcelanowych pater, mosiężnych waz oraz rogów obfitości.

Powróciła bogata ornamentyka, w tym także wzory etruskie. Chętnie łączono kwiaty z owocami - głównie pigwami, winogronami, granatami oraz figami. Symetryczne kompozycje w naczyniach przyjmowały kształt trójkąta i zawierały takie ilości kwiatów, że liście stawały się zupełnie niewidoczne. Ulubionymi kolorami twórców były: zieleń, purpura, czerwień, błękit i róż, a roślinami: róże, lilie, peonie, bez lilak, narcyzy, zawilce, kłosy zbóż, liście wawrzynu, a także - użyte po raz pierwszy - preparowane liś

W latach 181 5-1848 zapanował w sztuce styl charakterystyczny dla niemieckiej kultury mieszczańskiej, nawiązujący do stylu empire i sztuki angielskiej osiemnastego wieku - biedermeier. W bukieciarstwie specyficzne biedermeierowskie bukiety powstawały głównie w Austrii i Niemczech. W przytulnych, wygodnych, wytapetowanych wnętrzach, z dużą ilością suto drapowanych firanek, wzorzystych dywanów i bibelotów, ustawiano niewielkie, zwarte bukiety w kształcie kopułki, wykończone od dołu kryzą z koronki, haftu, tiulu itp. Użyte kwiaty charakteryzowały się symetrią promienistą. W środku bukietu znajdował się jeden duży, rozwinięty, okrągły kwiat - goździk, peonia lub róża. Pozostałe rośliny były już drobniejsze (np. margerytki, różyczki, zawilce), ułożone w okółki wokół punktu centralnego (wzorem takiego bukietu był kwiat róży). Tak powstawały niewielkie, dopasowane do dłoni bukiety. Końce łodyg, stanowiące rączkę wiązanki, owijano wstążkami, które luźno spływały w dół. Bukiet zasuszano w całości. Niekiedy wiązanka przyjmowała kształt niewielkiej piramidy. W latach 40. XIX wieku pojawiły się bukiety o płaskiej talerzowatej formie, a nieco później wiązanki z główek kwiatów na drutach, w których miejsce kryzy zajęły dekoracyjne liście. Wiązanka biedermeierowska do dzisiejszego dnia jest najczęściej zamawianym bukietem ślubnym. W drugiej połowie XIX wieku w Austrii nastała moda na bukiety makartowskie. Autorem pomysłu był malarz Hans Makart, który wprowadził do układów kwiatowych dużo przestrzeni, dzięki którym kwiaty odzyskały swoje naturalne formy. Na bukiet makartowski składały się głównie trawy, liście i pióra.

Na przełomie XIX i XX wieku rozwinął się kierunek artystyczny, który obejmował głównie sztukę użytkową i architekturę - secesja. Charakterystycznymi cechami tego nurtu było zamiłowanie do falistych i płynnych linii, stosowanie ornamentów o formach abstrakcyjnych oraz stylizowanych motywach roślinnych i zwierzęcych, a także swobodne, wyrafinowane układy kompozycyjne, często asymetryczne oraz wyjątkowa dekoracyjność. Z dużym zamiłowaniem zdobiono naczynia ze szkła i porcelany

37

ABC Floiystyki