40 2

ku. Zgodnie z zasadą przyczynowości „jednostce” wymierzana jest zaplata, „wynagrodzenie” za czyny, które dokonała w swoim życiu. Dobre, bądź złe czyny nie pozostaną „bez echa”. To właśnie od wartości etycznej dokonanych uczynków, czyli od prawa karmana, zależy „postać”, bądź rodzaj kolejnego wcielenia, w które „przyobleka się" dana jednostka.

Celem człowieka jest podejmowanie pracy na rzecz samodoskonalenia się. Owe duchowe doskonalenie się powoduje osiągnięcie przez „jednostkę” stanu wyższego „bytu”. Coraz wyższy byt osiągnąć można na drodze negacji świata, poprzez ucieczkę od niego, poprzez obojętność na jego pokusy i jego złudny blichtr.

Najwłaściwszymi miejscami izolacji od świata są według buddyzmu wspólnoty mnisze. Już za życia Buddy ukształtowały sic pierwsze grupy mnichów (sanghu), najpierw wspólnoty męskie, następnie żeńskie. Pierwsze „credo” pierwszych buddystów wyrażało deklarację i zobowiązanie: „Wierzę w Buddę, wierzę w jego naukę, wierzę w sanghę”.

Każdy buddysta, szczególnie ten, który obrał drogę życia mniszego, zobowiązany jest do wypracowywania w sobie trzech cnót

-    dyspozycji. Pierwszą jest uczucie życzliwości, wręcz przyjaźni, żywione do wszystkich żywych stworzeń, bez względu czy to jest człowiek, czy owad. Owe uczucie - majtri, oznacza miłość, będącą uznaniem, zaakceptowaniem bezwzględnego prawa do życia każdej żywej „istoty”. Z cnotą tą wiąże się zalecenie, wręcz nakaz (ostatecznie - wzór życia) wyrażający się w nie szkodzeniu żadnemu stworzeniu, nie szkodzeniu nikomu. To nie szkodzenie

-    ahinsa, oznacza łagodność, nie zadawanie przemocy, co wcale nie jest znakiem słabości człowieka, lecz wręcz przeciwnie - jego mocy. Cnota związaną z życzliwością i postawą nie szkodzenia, czyli wolnością od agresji, jest miłosierdziem, będącym bezinteresowną miłością wobec tego, kLo tak samo, a może jeszcze bardziej niż dana „istota” cierpi. Bardzo ważny jest w buddyzmie postulat opanowania zmysłów, w tym zmysłu pożądliwości, przede wszystkim pożądliwości seksualnej.

ftjL 21. Birma (Myanmar) - !\igan świą- Fot. 22. Birma (Myanmar) Pogan Łynia Awandy    - Posąg Buddy w jedne; ze świątyń

FoL 23. Tajlandia wyspa Koh Samui na pierwszym planie posąg strażnika dharniy (czyli nauki Buddy), wgłębi posąg Buddy

99