468,469

468

Teorie literatury HM

czynowo-skutkowej: płeć biologiczna / płeć kulturowa, stwierdzając, że plm hjj na została nobilitowana w dyskursie jako kategoria dzięki płci kulturowej, j

1990: Ukazuje się Gender Trouble: Feminism and the Subversion ofldentity Jmlllh lit® dając funkcjonowanie kategoryzacji płciowych w dyskursach (a konkretnlai ilytf ne konstrukcje płciowe), Butler twierdzi, że nie ma żadnych biologie/nyrłt jM które mógłby tworzyć podstawę gender, a nawet mocniej - to płeć kulturowi uje płeć biologiczną, a nie odwrotnie. Autorka przekonuje też, że to dyniom arf -kulturowy tworzy nasze upłciowione (gendered) ciała, a więc płeć bioli igli HA twarzana performatywnie. Książka ta uznawana jest również za jedno z mi|w|fl dzieł inspirujących myśl queer (a nawet datę jej publikacji przyjmuje się 1 IM czątkową dla teorii queer).

W Nowym Jorku powstaje grupa QueerNation (w Anglii jej odpowinhilltlM grupa OutRage!) zajmująca się pomocą chorym na AIDS. Przyjęcie lr| ml zdanie zwrócenie uwagi na problemy wszystkich uznawanych przez hrtaffl większość za „odmieńców" - queers. Mniej więcej od tego momentu uldH uważane dotychczas za obelżywe, staje się pozytywnie wartościowanym® braku akceptacji dla tradycyjnych przymusowych przyporządkowali plt luf sualnych.

Eve Kosofsky Sedgwick publikuje książkę pod tytułem Epistemology <1/ th* Q ną za jedną z najważniejszych dla formowania się świadomości quttr jaku n|[ ności. Analizuje w niej sytuację osób homoseksualnych po ich ujawnieni® out), a w szczególności ich uzależnienie od opresywnych matryc spt >ln / nu (zwłaszcza językowych).

1991: Theresa de Lauretis wprowadza do dyskursu termin „teoria queer''(i/ueer thC. pod tytułem Queer Theory: Lesbian and Gay Sexua/ities (na łamach 1 *MQ ences: AJournal of Feminist and Cultural Studies” 1991, t. 3, nr a),

1992: W Nowym Jorku ukazuje się słynna książka Johna M. Cluma Actint (JM sexua/ity in Modern Drama. Jest to jedna z pierwszych syntez liMnrym® dramatu gejowskiego, dla której ważną cezurę stanowi atak poili |l na (1968).

1993: W Nowym Jorku zostaje wydana kolejna ważna książka Judith Butler, ter: On the Discursive Limits of„Sex". Wieńczący książkę rozdział pi ul ty ly Queer (Krytycznie Queer), podejmujący problematykę pcrfnrniatyWH seksualnej, uznawany jest obecnie za jednen z manifestów nurtu i/unr tutaj szczegółowo problem materialności ciała, traktując ją jako liwcstlrf lozoficzną.

Na rynku księgarskim pojawia się kolejna ważna publikacja I^-'a. ImuiI pod tytułem Tendencies, w której znajdują się często przywoływane dum temat „y«eer”jako przekraczania sztywnych granic normatywnych to*# nych) - w szczególności hcteroscksualności.

1994: Elizabeth Grosz wydaje książkę Vo/ati/e liodies: Ibwurdu Corporeal/.-'ii.nutfcM obecnie klasyczne dzieło reprezentujące nurt feminizmu horporalnego l i ula ji£ tu i wszystkie związane z nią kategorie, takie jak na pr/.yklud „świadouiośi‘^M, J®

'Jm.hr i cjueer

469

i „refleksja” irp., są fu zreinterpretowane z perspektywy cielesności, seksualności Bta< riiłnicy płciowej. Zostaje również odwrócona tradycyjna hierarchia filozoficzna hlM mająca rozumowi prymat nad ciałem.

H| t ynku księgarskim pojawia się ważna dla krytyki gejowskiej i quecrowej książka Lec I l¹ li lniana Homographesis: Essays in Gay Literary and Cultural Theory stanowiąca bardzo ■itttiK wprowadzenie do analiz retoryki seksualności oraz homoseksualnego nacecho-Hfilii ) tekstu literackiego. Znajduje się tutaj interesująca interpretacja Portretu Doriana ■)><) '* Oscara Wilde’a. Patronami intelektualnymi książki są Foucault, de Man, Derri ■« m i Pacan.

Blin ( hampagne publikuje The Ethics of Marginality: A New Approach to Gay Studies, ł li I i i i i | I >ada relacje między seksualnością / homoseksualnością a estetyką, etyką i hi -

|l"ii<l

(I I Mosse wydaje książkę pod tytułem The Image ofMan: The Creation of Modern Mas n/(V Jest to jedna z pierwszych monografii sygnalizujących kolejny nurt w badaniach ^■lleiuwyi h: analizy męskości i męskich ról płciowych.

się kolejna ważna książka Judith Butler pod tytułem Excitable Speech: A Poh B9//A1 Performative. Autorka kontynuuje tutaj koncepcję performatywności płci, ze ^Httgólnym uwzględnieniem politycznych aspektów ról płciowych (praw człowieka, Bilu |i pełnionych w sferze publicznej itp.)

inni mila między polityką i rolami płciowymi (w szczególności zagadnienia władzy) h"*"i r nSwnież wydana w tym roku słynna książka badaczki francuskiej Sylviane Aga-Hjkl pod tytułem Polityka płci.

^Hflatlm It.ir 1. 1 .In publikuje książkę pod tytułem The Phenomena! Woman: Feminist H^M/i/iym > and Patterns ofldentity.Jest to pierwsza praca mieszcząca się w nurcie fc-■fll/uiu korporalncgo poświęcona cielesnej metafizyce osoby rozpatrywanej z punktu P»riu i „żcńskości”. Autorka umieszcza swoją „cielesną”metafizykę w tradycji post-^HpWskiei

B|b się ki ilcjna ważna monografia poświęcona dramaturgii i teatrowi gejowsko-lcs Jpkh mu Mama Sintielda Out on Stage: Lesbian and Gay Theatre in theTwentietb Cen-

9

Mtup npi il iliki iwana My Fa/hers Body and Other Unexp/ored Regions of Masculinity Su-^Bdo kolejna znacząca książka dla męskich badań gendcrowych.

Piln I )i tli publikuje Beyond Sexua/ity. Analizując zgadnienia tożsamości i seksualności ■tNiiiąii ki wy I .acanowskicj i postlacanowskicj, Dean kwestionuje niektóre koncepcje po-Hhili na gmnde badań qucerowych - zwłaszcza teorie Butler, Sedgwick i Edelmana.