494 2

12. ELEKTROWNIE WODNE

Moc hydrogeneratorów jest ograniczona warunkami ich chłodzenia. Stosuje się chłodzenie w obiegu zamkniętym. Obieg powietrza jest wymuszony przez łopatki wentylacyjne lub wentylatory osiowe osadzone na wale hydrozespołu i przez szczeliny w żelazie wirnika. W hydrogeneratorach dużej mocy są stosowane niezależne (wolno stojące) wentylatory. Strumień ogrzanego powietrza przepływa przez chłodnice wodne (rys. 12.18). W maszynach bardzo dużej mocy stosuje się bezpośrednie chłodzenie wodne. Maszyny takie są o ok. 35% lżejsze.

Wartości napięcia i układy wzbudzenia hydrogeneratorów są takie same jak turbogeneratorów tej samej mocy (rozdz. 8). Statyczny tyrystorowy układ wzbudzenia (rys. 12.23) pozwala podobnie jak i chłodzenie wodne zmniejszyć nacisk na łożyska, skrócić długość hydrozespołu i obniżyć halę maszyn, co jest ważne zwłaszcza w elektrowniach podziemnych.

W elektrowniach wodnych powszechnie stosuje się układy blokowe, a przesył energii odbywa się za pośrednictwem linii napowietrznych. W celu zmniejszenia liczby transformatorów blokowych niejednokrotnie stosuje się układ kilku generatorów pracujących równolegle na wspólny transformator. Układ taki jest stosowany w Polsce w przypadku generatorów mniejszej mocy. Na rysunku 12.22 przedstawiono schemat elektryczny elektrowni przepływowej jednego z projektowanych stopni wodnych Kaskady Dolnej Wisły, wyposażonej w turbiny rurowe

Rys. 12.22. Uproszczony schemat układu elektrycznego połączeń głównych projektowanej

elektrowni na jednym ze stopni Kaskady Dolnej Wisły

RPW - rozdzielnice potrzeb własnych; RP - rozdzielnice rezerwowe

494