525 2

tr/cch i więcej barw; z lejo wynikają różnice między obiektywami mikroskopowymi achromatyc/nymi i apochmmafycznymL

Przy wyprowadzeniu wzoai (16.6) określającego ogniskową korzystaliśmy z biegu promienia przyosiowego. czyli takiego, dla którego wysokość h jest bardzo mała. Pozwoliło to na zastosowanie równości sina« a. tgu ■ u. itp. Zatem wzór ten może mc być ścisły dla innych, większych wartości h. dla których równości te n»e są prawdziwe. Wnikliwy czytelnik zechce sprawdzić, jaka będzie ogniskowa powierzchni załamującej dla promieni biegnących przez układ poza obszarem przy-osiowym. Zapewne stwierdzi, te jest ona zależna od wysokości h i to ogólnie biorąc w ten sposób, żc im w iększe h. tym krótsza ogniskowa. Tym sposobem uzasadni bieg promieni przedstawiony na ryc. 16.7. Odległość Aj' między ogniskiem przy osiowym a ogniskiem dla h_młt jest miarą wady układu optycznego zwanej aberracją sferyczną. Aberracja la powoduje, że im większy jest otwór, pr/ez który wpadają promienie, tym większa plamka. Za obraz punktu przyjmuje się takie miejsce na osi. dla którego plamka jest najmniejsza

Płaszczyzna

R)C. 16.7. Miarą aberracji sferycznej jest odległość A*' między ogniskiem dla promieni przyosicmych a ogniskiem dla promieni skrajnych.

Ryc. 16.S. Wiązka światła padająca na powierzchnię sferyczną merównolcgle do osi optycznej „w idzi" ją jako nicsfayczną.

525