532

Wiązówka błotna 523

pujemy do woreczków płóciennych, to należy je następnie włożyć do toreb papierowych, gdyż pył widłakowy przesiewa się nawet przez bardzo gęste płótno i powoduje straty; dlatego najlepsze są naczynia szklane. Zsypywać należy z dala od ognia, gdyż pyłek łatwo się zapała i wybucha jak proch. Przesuszanie, ponowne omłacanie i odsiewanie kiosków powtarzamy, dopóki nie przestają wysypywać się zarodniki.

Wymłócone kioski należy zanieść do lasu, gdzie występuje widłak i rozsypać tam dla utrzymania jego stanowisk. Najlepiej zrobić w ściółce leśnej rowki do 2 cm głębokości o długości 2—5 m, w odstępach 2—3 m i w tych rowkach układać kioski. Znajdujące się tam choć w niedużej ilości zarodniki mogą skiełkować i dać początek roślinom. Jest to tzw. podsiew lub półuprawa, jedyny sposób na utrzymanie, a nawet rozszerzenie stanowisk widłaka w naszych lasach. Zarodniki widłaka odsiane przez niezbyt gęste sita stanowią surowiec nie oczyszczony, tzw. likopodium nie przesiane; zawiera bowiem 5—10?/o zanieczyszczeń, jak drobny piasek, kawałki łuseczek lub liści. Chcąc otrzymać likopodium przesiane tzw. „płynne”, należy je przesiewać przez specjalne sita jedwabne o gęstości 75 nitek na 1 cm. Ilość i jakość zanieczyszczeń mineralnych (piasek, glina) poznajemy przez skłócenie z czystą wodą w szklance lub probówce. Pył widłakowy pływa na powierzchni wody, natomiast domieszki cięższe, jak piasek, opadają na dno probówki. Różnica w cenie między likopodium nie przesianym i przesianym jest dość duża i dlatego zbieracze powinni zaopatrzyć się w sita jedwabne do czyszczenia surowca.

Likopodium wygląda jak żółty, bardzo miałki i sypki proszek. Nie ma smaku ani zapachu. Przechowuje się w opakowaniu całkowicie szczelnym, najlepiej w balonach szklanych lub blaszanych.

1 litr proszku waży około 0,75 kg. Przy wysyłce w większych ilościach pakuje się w kilogramowe woreczki z gęstego nakrochmalonego płótna, następnie w mocne torby papierowe i wreszcie skrzynie wy klej one mocnym papierem. W magazynach przechowuje się w dziale surowców trujących.

76. Wiązówka błotna — Filipendula ulmańa (L.) Maxim. Syn. Ulmaria palustris, U. pentapetala Gilib.

(Inne nazwy: wiązówka błotna, tawuła łąkowa, tawuła szerokolistna, kropidło.

królowa łąk, kozia broda)

Rodzina: Różowate — Rosaceae

Jest to bylina rosnąca na żyznych, wilgotnych, a nawet bagnistych łąkach, nad brzegami wód, w mokrych rowach itp. siedliskach. Dochodzi do 2 m wysokości. Liście ma przeważnie skupione w dolnej części łodygi, podobne do jarzębiny, pierzaste, z wyraźnym unerwieniem, ciemnozielone. Łodygi są proste, sztywne, wysokie, zakończone podbaldachami drobnych