Poród fizjologiczny w warunkach ratownictwa mdycznego.
Poród jest to proces wydalenia z jamy macicy płodu wraz z popłodem łożysko, błony płodowe, pępowina/ w okresie donoszenia ciąży. Prawidłowo przebiegająca ciąża trwa około 280 dni tj. 40 tygodni. Za fizjologię przyjmuje się poród między 38 - 42 tyg. ciąży. Poród jest to proces o określonej ciągłości biologicznej jednakże dla celów praktycznych dzieli się go na cztery odrębne okresy.
Trwa od momentu wystąpienia pierwszych regularnych skurczów macicy do momentu całkowitego rozwarcia ujścia zewnętrznego szyjki macicy.
Dzieli się na dwie fazy :
Pierwsza faza charakteryzuje się stosunkowo słabymi skurczami /występują mniej więcej co 10 min. i trwają około 40 - 50 sek. Najczęściej też na początku tej fazy odchodzi czop śluzowy.
Druga faza charakteryzuje się nasileniem częstotliwości występowania akcji skurczowej/występują co 5 - 3 minut i trwają około 70 sek./
Podczas porodu macica ulega podziałowi na dwie odrębne części - odcinek górny i dolny. Odcinek górny stanowi aktywną część macicy, jego włókna mięśniowe ulegają skurczą i stają się przez to grubsze, natomiast odcinek dolny stanowi część bierną, jego włókna ulegają scieńczeniu i rozciągają się. Dzięki takiemu podziałowi możliwe jest rozwieranie ujścia zewnętrznego szyjki macicy.
Czas trwania pierwszego okresu u pierwiastek wynosi od 9 - 16 godzin, a u wieloródek od 7 - 9 godzin.
Trwa od momentu całkowitego rozwarcia ujścia zewnętrznego szyjki macicy do momentu wydalenia płodu z macicy. Drugi okres porodu charakteryzuje się silniejszymi, częściej występującymi i dłużej trwającymi skurczami,/co 2-3 minuty trwające od 70 - 90 sekund./ W drugim okresie rozpoczyna się czynna akcja mięśni brzucha, którą określa się mianem parcia sterowanego wolą rodzącej. Skutkiem tego jest zstępowania części przodującej płodu z równoczesną rotacją w kanale rodnym, do całkowitego wydalenia płodu.
Czas trwania drugiego okresu u pierwiastek wynosi od 1 - 2 godzin, a u wieloródek 0,5 - 1 godziny.
Obejmuje czas pomiędzy urodzeniem płodu, a wydaleniem popłodu czyli łożyska i błon płodowych ze sznurem pępowinowym. Występują skurcze, które są rzadko odczuwane przez rodzącą. Następuje zmiana kształtu macicy z kulistej na owaloidalną, a po oddzieleniu się łożyska od ścian macicy i wydaleniu go na zewnątrz z powrotem na kulisty.
Okres ten trwa od 15 - 30 minut u pierwiastek, a u wieloródek od 5 - 30 minut. Nie powinien on trwać dłużej niż jedną godzinę.
Obejmuje 2 godzinny okres po porodzie. Jest to czas na obserwacje powikłań i obkurczania się macicy.
O porodzie fizjologicznym mówimy wtedy gdy następuje on o czasie, płód jest w położeniu podłużnym główkowym, a płaszczyzną miarodajną jest płaszczyzna podpotyliczno - ciemieniowa. Główka płodu jest maksymalnie przygięta.
Główka stanowiąca największą część ciała płodu decydują o przebiegu rodzenia. Proces dostosowywania się pozycji główki do różnych odcinków miednicy jest niezbędny do pomyślnego ukończenia porodu drogami natury.
Ustalenie się główki - jest to mochanizm wstawiania się główki do wchodu miednicy, w czasie którego szew strzałkowy główki płodu przebiega poprzecznie do miednicy. Do takiego ustalenia się główki dochodzi najczęściej w ostatnich tygodniach ciąży lub po rozpoczęciu się czynności porodowej, częściej u pierwiastek niż u wieloródek. Jeśli główka płodu nie jest ustalona przed rozpoczęciem się porodu i porusza się swobodnie nad wchodem miednicy, to mówi się, że główka balotuje.
Obniżenie - Pierwszym warunkiem porodu noworodka jest jego obniżenie. U wieloródek obniżenie zwykle zaczyna się wraz z ustaleniem.
Przygięcie - Obniżająca się główka napotyka opór szyjki macicy, ściany miednicy lub dna miednicy co powoduje jej przygięcie. Bródka płodu mocno opiera się na jego klatce piersiowej
Obrót wewnętrzny - Obrót ten zawsze występuje wraz z obniżeniem się punktu prowadzącego i często nie jest ukończony, dopóki główka nie znajdzie się na poziomie kolców kulszowych . Ruch ten obejmuje stopniowy obrót potylicy od jej początkowej pozycji ku przodowi, w kierunku do spojenia łonowego.