3. SIECI ELEKTROENERGETYCZNE 200
Do izolatorów (łańcuchów) zawieszonych odciągowo przewody mocuje się przy użyciu uchwytów odciągowych. W liniach o napięciu od 110 kV stosuje się uchwyty zapra-sowywane.
Zawieszenie odciągowe wymaga wykonania mostków łączących przewody tych samych faz, których ciągłość jest przerwana tym rodzajem zawieszenia. Uchwyty odciągowe są wyposażone w zacisk do przyłączania mostka (rys. 3.16).
W podobny sposób są mocowane przewody odgromowe.
W celu tłumienia drgań przewodów w liniach 110 kV, 220 kV i 400 kV stosuje się pętle tłumiące. Obecnie rozważa się celowość powrotu do stosowania tłumików Stockbridge’a.
Analogicznie jak zawieszenie odciągowe, łączenie przewodów podlegających działaniu siły naciągu musi być tak wykonane, aby wytrzymało siłę naciągu wynoszącą co najmniej 90% wytrzymałości przewodu (linek).
Do łączenia przewodów używa się złączek i zacisków. Złączki służą do mechanicznego i elektrycznego połączenia przewodów, natomiast zaciski tylko do połączenia elektrycznego bez przenoszenia siły naciągu. Stosuje się złączki rurkowe do karbowania lub zaprasowywane. Zaciski stanowią szeroki zestaw wyrobów dostosowanych do konkretnego przeznaczenia.
Osprzęt linii napowietrznych powinien spełniać wymagania normy [3.18]. Poszczególne rodzaje osprzętu są objęte oddzielnymi normami.
Zawieszony przewód jest poddany naciągowi powodującemu naprężenia. Największe naprężenie w przewodzie występuje w miejscach jego zawieszenia (w wyższym, jeśli punkty zawieszenia są na różnych poziomach).
Rozróżnia się największe naprężenie przewodu:
— normalne, występujące w temperaturze — 25°C lub — 5°C i przy sadzi normalnej, zależnie od rozpiętości przęsła wg wzoru (3.24);
— katastrofalne, występujące w temperaturze — 5°C i przy sadzi katastrofalnej. Dopuszczalne naprężenie przewodu jest to największe naprężenie, którego nie wolno
przekroczyć. Rozróżnia się dopuszczalne naprężenie: zmniejszone, normalne, katastrofalne.
Naprężenie obliczeniowe jest to przyjęta dla danej linii wartość największego naprężenia w przewodzie, nie przekraczająca normalnego lub zmniejszonego naprężenia dopuszczalnego.
Wymagania wytrzymałościowe stawiane poszczególnym typom i rodzajom słupów zależą od napięcia znamionowego linii i funkcji słupa. Ze względu na funkcję rozróżnia się slupy: przelotowe, narożne, odporowe, krańcowe, rozgalężne. Zależnie od liczby torów linii stosuje się słupy jedno- lub dwutorowe, a w przyszłości przewiduje się również wielotorowe. Zasady obliczania słupów w normalnych, zakłóceniowych i montażowych warunkach pracy podano w normie [3.13],
W obecnie budowanych liniach stosuje się słupy betonowe i stalowe. Słupy drewniane są pozostałością dawnego okresu elektryfikacji.
Żerdzie betonowe występują w dwóch odmianach:
— żerdzie żelbetowe — wykonywane w wibrujących formach (wibracja służy lepszemu wypełnieniu betonem szkieletu zbrojenia żerdzi);
— żerdzie strunobetonowe — z betonu sprężonego, uzyskanego przez wstępne naprężenie stalowych prętów zbrojenia siłą rozciągającą w trakcie wypełniania formy betonem; wykorzystuje się tu właściwość znacznie większej wytrzymałości betonu na ściskanie niż na rozciąganie; w rezultacie słup strunobetonowy jest bardziej wytrzymały od zwykłego żelbetonowego.
Wprowadzane eksperymentalnie w latach sześćdziesiątych słupy kablobetonowe nie
Tablica 3.4. Parametry i przeznaczenie żerdzi betonowych stosowanych w budownictwie linii elektroenergetycznych
Typ |
Rodzaj konstrukcji |
Długość |
Masa |
Siła wierzchołkowa brutto |
Przeznaczenie | |
p. |
P, | |||||
m |
kg |
N |
N | |||
BSW12/350C |
strunobeton |
12 |
995 |
4250 |
1470 ■) |
linie SN z przewodami |
AFL-6-70 m: | ||||||
BSW14/350C |
jw. |
14 |
1215 |
4310 |
1470 J |
oraz AFL-6-120 mm2 |
ŻW 14,5/3 50 |
żelbet |
14,5 |
1350 |
4410 |
1715 |
słupy podwyższone linii SN |
ŻN9.200 |
jw. |
9 |
500 |
2200 |
1110 |
linie nn |
ŻN 10/200 |
jw. |
10 |
560 |
2270 |
1110 •) |
linie SN z przewodami |
} |
AFL-6-35 mm2 i AFL-6-70 mm2 | |||||
ŻN 12.200 |
jw. |
12 |
810 |
2270 |
1130 J |
oraz linie nn |
E |
wirowana. |
rio.5 |
?55-=-2635 |
25003 |
dla każdej |
linie SN z przewodami |
strunobeton |
J 12,0 |
4300 ( |
długości |
AFL-6-35 mm1 i AFL-6-70 mm2 | ||
) 13.5 |
10000 ( |
i we wszyst- |
lub z kablami napowietrznymi 70 | |||
v 15,0 |
12000 J |
kich kie- |
i 120 mm2 oraz żerdzie stacyjne | |||
runkach |
przyjęły się w budownictwie linii. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych uruchomiono produkcję żerdzi strunobetonowej wirowanej (o przekroju kołowym).
Obecnie są produkowane żerdzie żelbetowe typu ŻN i ŻW, strunobetonowe typu BSW i E (wirowane). Ich charakterystyczne parametry podano w tabl. 3.4. Ponadto są sprowadzane żerdzie strunobetonowe wirowane typu EPV z Czech i Słowacji o parametrach zbliżonych do żerdzi typu E.
Żerdzie betonowe są podstawowym elementem konstrukcyjnym słupów linii niskiego i średniego napięcia. Słupy wykonuje się z pojedynczych żerdzi, albo układu dwóch lub czterech żerdzi. Natomiast poprzeczniki do płaskiego lub trójkątnego układu przewodów wykonuje się ze stali. Sylwetki słupów pokazano na rys. 3.21.
Slupy stalowe są wykonywane jako kratowe, montowane na miejscu z gotowych elementów ocynkowanych, łączonych śrubami. Typowe słupy linii 110 kV, 220 kV i 400 kV, jedno- i dwutorowe, są podane w albumach Energoprojektu. W ostatnich latach opracowano konstrukcję stalowego słupa rurowego do linii 110 kV. Przewiduje się wprowadzenie go do budownictwa linii. W szczególnych przypadkach słupy stalowe są stosowane również w liniach średnich napięć.
Obecnie stosowane serie słupów przedstawiono w tabl. 3.5, a przykładowe sylwetki wybranych słupów na rys. 3.22,3.23 i 3.24. Każda z serii zawiera pełny asortyment słupów pod względem funkcji oraz wysokości.
Linie o napięciu znamionowym o napięciu od 110 kV są chronione jednym lub dwoma przewodami odgromowymi, zależnie od serii słupów. Mocowane są one do wieżyczek lub poprzeczników.
Slupy na żerdziach betonowych niekiedy mogą być zakopane bezpośrednio w ziemi na głębokość do 2,5 m. Zwykle jednak stosuje się żelbetowe elementy ustojowe w postaci belek lub płyt przymocowanych do żerdzi.
Do słupów kratowych stosuje się prefabrykowane fundamenty stopowe w postaci czterech oddzielnych elementów pod każdą nogę słupa. Typizacja przewiduje serię takich fundamentów typu FGD i SFGD, umożliwiającą dostosowanie do obciążeń mechanicznych (rys. 3.25). W przypadku niekorzystnych warunków posadowienia wykonuje się specjalne fundamenty betonowe wylewane na miejscu.