ii I
okres melodii (0;0 — 1;0), okres wyrazu (1 ;0 — 2;0), okres zdania (2 ;0 — 3;0), okres swoistej mowy dziecięcej (3 ;0 — 7;0).
I). icei przedszkolne znajdują się w okresie in.ii j mowy dziecięcej. Przychodząc do przędli, .la 3-latek powinien porozumiewać się z otocze-... u. przy pomocy zdań, zaś jego zasób głoskowy unicn obejmować:
wszystkie samogłoski: a, e, o, u, i, y, ę, ą, następujące spółgłoski: p, p'; b, b', m, m.',
1.1 < I < i), t, d, n, l, l, ś, z, ć, ? , n, i, k, k , g, g , x, x .
Podczas pobytu w przedszkolu dziecko uczy się i ymawiać pozostałe głoski i tak: w wieku 3—4 lat: s, z, c, Z,
w wieku 4—5 lat: S, z, i, g, r. loże się zdarzyć, że 3-latek posługuje się już tym r.asobem głoskowym częściowo, a nawet w całości, ■ią to jednak przypadki bardzo rzadkie.
Ponieważ zapis fonetyczny (odzwierciedlający .vymowę) różni się od zapisu ortograficznego (od-
wychowania dziecka: obok rodziców znaczną ml w procesie wychowania odgrywają nauczyciele prznl szkoli. Do nich więc, nauczycieli i rodziców, lurm wane są przede wszystkim zawarte w tej ksi;j/, wskazówki dotyczące postępowania ortofoniczn. ^
z dziećmi, gdyż właśnie ortofonia zajmuje się .....
mami poprawnej wymowy w tekstach językówyt I słownych.
O tym, jak wielkie znaczenie dla rozwoju dzic< L ma prawidłowy rozwój jego mowy, nie trzeba nikoj.. przekonywać.
Jeśli proces rozwoju mowy dziecka przebicj; prawidłowo, prawidłowo przebiega też proces my ślenia, gdyż oba te zjawiska łączą się ze sobą bardzt ściśle. U małego dziecka myślenie ma charakti konkretno-obrazowy i posługuje się ono tylko teg. typu wyrazami. Wraz z bogaceniem zasobu słowniko wego w pojęcia abstrakcyjne rozwija się także my ślenie abstrakcyjne.
Kształtowanie się i rozwój mowy ma ścisły związek z rozwojem społecznym. Częste kontakt werbalne • dziecka z otoczeniem przyspieszają te rozwój, doskonaląc wymowę, bogacąc słownictwo ucząc prawidłowego stosowania zasad gramatycznycł właściwego posługiwania się melodią, akcentem i ryt mem mowy, które to składniki stanowią prawidłow obraz mowy. Jednocześnie stwierdza się, że w przy padku zaniedbań środowiskowych (brak opieki na mową dziecka), braku wzorców do naśladowani (np. rodzice głuchoniemi) lub gdy istniejący wzorze jest nieprawidłowy (np. rodzice z wadami wymowy \ jąkający się, mający wymowę gwarową), następuj opóźnienie rozwoju mowy dziecka lub u dzieci tyc występują zaburzenia mowy.
Poprawne myślenie, rozwój społeczny i prawi dłowy rozwój mowy świadczą o dojrzałości dzieck
ilu 11ilncj (szczególnie nauki czy
........... ilu i/< g<> powinno się je przygoto-
i i, 11.»l<\tu w przedszkolu.
V .Jo r.wi.iilomcgo stosowania ćwiczeń orto-... ■ li n il. \ /nać iii. in. normy rozwoju mowy , by pir.zczególne ćwiczenia stosować w od-11.i. li |.i . działach wiekowych; normy rozwoju
.....Ii.iucjm) dziecka, by ćwiczenia dostoso-
.1.. możliwości fizycznych i psychicznych lulał.a, prawidła poprawnej wymowy, by ni .l/i.«a przedszkolnych była zgodna z norii tpójczcsnej polszczyzny.
<n/vvój mowy dziecka przebiega w czterech
im li
7
6