Skutki somalyc/no-stochastyczne nic ograniczają się do chorób nowotworowych Okazuje się. te promieniowanie jonizujące indukuje mtędzy innymi osłabienie układu immunologicznego u ludzi Tym tłumaczy się na przykład zwiększoną śmiertelność noworodków i wzrost zachorowań na zapalenie opon mózgowych.
Wiadomo również, ze promieniowanie jonizujące moZe wywoływać u płodu ludzkiego wady rozwojowe; współczynnik ryzyka w przypadku napromienienia płodu w okresie 2.-8. tygodnia ciąZy szacuje «ę na 5 • l(T} (na I osobę i I rem. bez uwzględnienia niedorozwoju umysłowego).
S. Skutki geiteryr^se
Następstwa te należą do skutków późnych i polegają na zwiększeniu częstości mutacji zachodzących w komórkach, czyli:
- zmianach popromiennych w cząsteczkach DNA,
- zmianach w jednym lub w wielu chromosomach
Zmsany w cząsteczkach DNA noszą nazwę genowych lub punkionyeh i obejmują znuany sekwencji zasad w tych cząsteczkach, zmiany struktury zasad lub ich ubytek.
Jednym z przejawów zmiany struktury chromosomów jest złamanie jednej łub obu chromaryd Przyjmuje się (ostrożnie), że dawka podwajająca naturalną częstość mutacji wynosi 20 remów.
W przypadku mutacji powstających w komórkach somatycznych skutki występują tylko u napromienionego osobnika. Natomiast mutacje w komórkach płciowych obciążają wiele pokoleń ***
Wśród różnych czynników mutagennych promieniowanie jonizujące jest najbardziej skutecznym mutagenem
22.5.3. Dawki graniczne promieniowania jonizującego 2X5.3.1. Czy istnieją dawki bezpieczne?
Według obecnego stanu wiedzy późne skutki ratfrobrologiczne (skutki genetyczne, zachorowalność na nowotwory) mają charakter stochastyczny, prawdopodobieństwo efektu radiobiologicznego jest funkcją ciągłą dawki, stąd teza o braku progu, to znaczy o tym. że nie istnieje daw ka bezpieczna
Współcześnie większość radiobiołogów i epidemiologów preferuje model zależności efekt-dawka liniowo kwadratowy; przy małych dawkach przyjmuje się zależność liniową, natomiast dla dawek większych zależność
pU* t oxa*/« I*** prr>paikó*. C - Itc/h* pr/>p*A4« S> <*•!» twey *on/>-*\f4ktjrtuki nręitycrm Ackfctm ot Scwnctt - StbMśi Rcwrd C«ncil WM/>nfnn IWH
Badania instytutu RtRF przemawiają za modelem liniowym, lo znaczy za tym. że wrpdłczynniki ryzyka dla mahth i dużych dawek sq takie same.
714
728