9. INSTALACJE ELEKTRYCZNE 568
Instalacja przewodami szynowymi (lp. 11) odgrywa coraz większą rolę, szczególnie w budownictwie przemysłowym o dużej gęstości obciążenia powierzchniowego, zmiennym profilu produkcji i przewidywanej rozbudowie instalacji. Produkcja elementów pozwalających na pionowe prowadzenie ciągów instalacyjnych rozszerzy stosowanie tych instalacji w budynkach wysokich i wielokondygnacyjnych.
Instalacje wykonane przewodami w korytkach (lp. 12) i na drabinkach (lp. 13) należą do instalacji prowadzonych w zbiorczych ciągach instalacyjnych, w których są wykorzystane prefabrykowane elementy nośne i wsporcze. Szkic wymiarowy korytka i drabinki kablowej systemu U przedstawiono na rys. 9.6. Perforowane korytka instalacyjne z blachy stalowej służą do układania znacznej liczby przewodów kabelkowych o izolacji i powłoce polwinitowej (do 40 i więcej).
Rys. 9.6. Szkice wymiarowe elementów nośnych systemu U: a) korytko instalacyjne; b) drabinka kablowa
Instalacja wiązkowa (lp. 14) polega na prowadzeniu przewodów kabelkowych o izolacji i osłonie polwinitowej, uformowanych w wiązki podwieszane na linkach nośnych lub ułożonych w osłonach rurowych (rys. 9.7). Zaletą tej instalacji jest prostota, szybkość montażu i elastyczność, wadą zaś — niezbyt estetyczny wygląd. Stosowana jest w niektórych obiektach produkcyjnych lub pomieszczeniach pomocniczych.
Instalacja przewodami samonośnymi (lp. 15) jest stosowana głównie w budownictwie wiejskim. Przewody samonośne są wykorzystywane do wykonywania przyłączy domowych lub jako połączenia napowietrzne pomiędzy budynkami jednego gospodarstwa.
Rys. 9.7. Fragment instalacji wiązkowej prowadzonej w osłonach rurowych: a) widok ogólny; b) sposób rozwiązania zawieszenia oprawy
1 — uchwyt zaciskowy Ul 11, 2 element konstrukcyjny, 3 — osłona rurowa, 4 — uchwyt do kabla U151 -=-U155, 5 — płaskownik perforowany
Rys. 9.8. Przykład instalacji z zastosowaniem przewodów samonośnych z wtopioną linką stalową i — uchwyt zaciskowfy U113,2 — płaskownik perforowany lub pręt gwintowany M6,3 - przewód samonośny YDYn, 4 — uchwyt stalowy U501, 5 ściągacz
Przewody samonośne są używane również w instalacjach oświetleniowych hal przemysłowych. Przykład instalacji wykonanej przewodami samonośnymi przedstawiono na rys. 9.8.
Układanie przewodów gołych i izolowanych na podporach izolacyjnych, izolatorach, gałkach itp. (lp. 16) jest najtańszym sposobem wykonania instalacji. Wadą tego sposobu jest nieestetyczny wygląd instalacji i mała odporność na uszkodzenia mechaniczne.
System ZELP — zespól elektrycznych linii pionowych (lp. 17) — to nowoczesny sposób rozprowadzania energii elektrycznej w budynkach mieszkalnych i w budownictwie towarzyszącym. System ten można stosować bez względu na rodzaj konstrukcji budynku. W obudowie z blachy stalowej o prostokątnym przekroju poprzecznym są prowadzone obwody instalacji elektrycznych (wiz) oraz umieszczane liczniki, zabezpieczenia, gniazda wtyczkowe i oprawy oświetleniowe.
Wymagania dotyczące projektowania i budowy linii kablowych, w tym szczegółowe wymagania co do układania kabli elektroenergetycznych w budynkach i poza budynkami, są podane w normie PN-76/E-05125 [9.27]. Stosowane sposoby układania kabli przedstawiono w tabl. 9.7. Typ kabla i sposób jego ułożenia powinien być dostosowany do warunków środowiskowych.
W pomieszczeniach wybór sposobu układania kabli zależy głównie od ich liczby i sposobu rozprowadzania oraz od rodzaju pomieszczeń, w których mają być prowadzone. Przy niewielkiej liczbie kabli celowe jest prowadzenie kabli na uchwytach mocowanych do ścian. Przy większej liczbie kabli, prowadzonych skupionymi ciągami, korzystniej jest stosować drabinki kablowe (rys. 9.6b).
Kable powinny być dobrane do przewidywanych narażeń środowiskowych. Powszechnie należy stosować kable typu YAKY o żyłach aluminiowych oraz izolacji i powłoce polwinitowej. Kable te jednak nie mogą być układane w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem, pod wodą i przy narażeniach mechanicznych. Zakres stosowania różnych typów kabli przedstawiono w tabl. 9.8. Przy doborze kabla należy posługiwać się