9. INSTALACJE ELEKTRYCZNE 610
— charakterystykę oraz kategorię odbiorników;
— wymaganą pewność zasilania;
— przewidywany pobór mocy i zużycia energii elektrycznej;
— ustalenia dotyczące zasilania obiektu i powiązania z siecią;
— ustalenia dotyczące założeń i uzgodnień z inwestorem oraz z branżami: technologiczną, architektoniczno-budowlaną, instalacyjną (obejmującą instalacje wodno-kanalizacyjne, gazowe, cieplne, wentylacyjne itp.);
— komplet niezbędnych rysunków (plan sytuacyjny obiektu z siecią zasilającą, schemat ideowy rozdziału energii elektrycznej itp.).
Szczegółowy zakres tej fazy projektowania zależy w dużym stopniu od uzgodnień z inwestorem i wielkości inwestycji. Wynikiem opracowania projektu koncepcyjnego jest nie tylko uzyskanie warunków technicznych przyłączenia od rejonu lub zakładu energetycznego, lecz także potwierdzenie rozwiązania zasilania obiektu otrzymane od tych jednostek.
Projekt techniczny zawiera szczegółowe rozwiązania techniczne i składa się z opisu technicznego, obliczeń, rysunków technicznych oraz przedmiaru robót z zestawieniem niezbędnych materiałów i sprzętu instalacyjnego.
Opis techniczny podaje uzasadnienie przyjętego rozwiązania i wyjaśnienia mniej zrozumiałych części projektu, zwłaszcza rysunków.
Obliczenia zawierają zestawienia: mocy szczytowych, natężeń oświetlenia, prądów zwarciowych, przekrojów oraz zabezpieczeń przewodów i odbiorników, środków ochrony przeciwporażeniowej, a także ewentualnych obliczeń mechanicznych.
Rysunki obejmują:
— schematy połączeń, zwykle jednoliniowe, z podaniem typu i przekroju przewodów, głównych danych katalogowych aparatury łączeniowej, rozdzielczej i zabezpieczeniowej; dla skomplikowanych układów również schematy wielobiegunowe lub montażowe;
— plany instalacji na planie zagospodarowania terenu (skala 1:500 lub 1:1000) oraz na rzutach poszczególnych kondygnacji budynku (skala 1:100 lub 1:50); w szczególnie uzasadnionych przypadkach podaje się przebieg wewnętrznych linii zasilających wzdłuż np. klatek schodowych na przekroju pionowym budynku; plany instalacji zawierają trasy linii zasilających obiekt i trasy wiz, lokalizację rozdzielnic i tablic, trasy instalacji odbiorczej, rozmieszczenie odbiorników energii elektrycznej;
— niezbędne rysunki wykonawcze (robocze) wykonane w skali 1:10, 1:5 lub 1:1, zawierające szczegółowe rozwiązania elementów nietypowych i sposób ich montażu. Przedmiar robót obejmuje nakłady robocizny i materiałów. Stanowi on oddzielną
część dokumentacji technicznej i jest podstawą do wykonania kosztorysu przetargowego. Zestawienie materiałów zawiera dane techniczne i ilości niezbędnych materiałów i sprzętu instalacyjnego potrzebnego do zrealizowania obiektu inwestycyjnego.
Budynki nieprzemysłowe, w tym budynki mieszkalne, są zasilane zazwyczaj z zewnętrznej sieci kablowej lub napowietrznej za pomocą przyłączy kablowych lub napowietrznych. Każdy obiekt budowlany powinien być wyposażony w oddzielne złącze usytuowane w miejscu ogólnie dostępnym. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest zastosowanie jednego złącza dla instalacji odbiorczych budynków mieszkalnych bliźniaczych lub szeregowych.
Większe obiekty niemieszkalne, towarzyszące budownictwu mieszkaniowemu, takie jak obiekty oświaty i kultury, obiekty służby zdrowia, obiekty handlowe i komunalne, są często zasilane bezpośrednio ze stacji transformatorowych znajdujących się na terenie tych obiektów. Szyny rozdzielni niskiego napięcia w stacji transformatorowej stanowią wówczas złącze. W złączu powinno znajdować się główne zabezpieczenie zasilanego obiektu. Jeżeli ze złącza prowadzi się więcej niż jedną wewnętrzną linię zasilającą, to za złączem należy zainstalować główną rozdzielnicę z zabezpieczeniami poszczególnych wiz.
Liczba wiz w budynkach mieszkalnych zależy od liczby, mocy i sposobu rozmieszczenia mieszkań. Przy zasilaniu najwyżej dwóch instalacji odbiorczych, wiz może być wykonana jako jednofazowa. Jeżeli natomiast jest więcej mieszkań, to wiz należy projektować jako trójfazowe i mieszkania przyłączać w taki sposób, aby uzyskać w miarę równomierne obciążenie faz.
Wewnętrzne linie zasilające mieszkania należy prowadzić:
— w budynkach wznoszonych metodami tradycyjnymi — w specjalnych kanałach instalacyjnych;
— w budynkach wielkoblokowych, wielkopłytowych i monolitycznych — w kanałach instalacyjnych wykonanych w prefabrykowanych elementach budowlanych;
— w budynkach wysokich — w specjalnych szybach instalacyjnych.
Przekroje żył przewodów zastosowanych w wewnętrznych liniach zasilających powinny być nie mniejsze niż:
— 2,5 mm2 dla żył miedzianych i 16 mm2 dla żył aluminiowych przy zasilaniu nie więcej niż dwóch instalacji odbiorczych;
— 4 mm2 dla żył miedzianych i 16 mm2 dla żył aluminiowych przy zasilaniu trzech i więcej instalacji odbiorczych.
Odbiory mieszkaniowe są zasilane przez odgałęzienia od wiz. Odgałęzienia te należy prowadzić pod tynkiem w rurkach izolacyjnych lub przewodami wielożyłowymi o izolacji z tworzyw sztucznych. Każde odgałęzienie od wewnętrznej linii zasilającej powinno być wyposażone w zabezpieczenie usytuowane przy miejscu odgałęzienia, a przekrój przewodów odgałęzienia nie może być mniejszy niż 2,5 mm2 Cu lub 16 mm2 Al.
Przy doborze przewodów wiz, ich odgałęzień i obwodów w instalacji odbiorczej należy uwzględnić wymagania dotyczące liczby przewodów lub żył w przewodach wielożyłowych (kabelkowych), wynikające z zastosowanego układu sieci i wymagań co do minimalnego przekroju przewodu ochronno-neutralnego (p. 9.3.6).
Najczęściej stosowany układ TN-C w sieci zasilającej przechodzi od złącza w układ TN-C-S. Wymaga to prowadzenia w liniach trójfazowych pięciu przewodów (lub żył), a w obwodach jednofazowych — trzech przewodów. W wewnętrznych liniach zasilających mogą być stosowane cztery przewody z przewodem ochronno-neutralnym PEN tylko w przypadku, gdy przekroje przewodów fazowych ze względu na przewidywane obciążenie są nie mniejsze niż 10 mm2 Cu lub 16 mm2 Al.
W obwodach odbiorczych—ze względu na powszechne stosowanie gniazd ze stykiem ochronnym przyłączonym do przewodu PE oraz realizację w instalacji zabezpieczenia wyłącznikami różnicowoprądowymi jako jednego ze środków ochrony od porażeń
— prowadzi się wyłącznie trzy przewody w obwodach jednofazowych, pięć zaś w trójfazowych.
Przy projektowaniu instalacji w mieszkaniu, po wyznaczeniu zapotrzebowania na moc, dokonuje się podziału instalacji odbiorczej na obwody. Liczba obwodów zależy od mocy, rodzaju i liczby odbiorników oraz od wielkości mieszkań. Odbiorniki siłowe i grzejne należy zasilać obwodami niezależnymi od obwodów zasilających źródła światła. Wydzielone obwody należy również stosować dla gniazd wtyczkowych, przy czym do jednego obwodu można przyłączać nie więcej niż 10 gniazd. Do jednego obwodu oświetleniowego można przyłączyć nie więcej niż 30 opraw fluorescencyjnych lub 20
39'