384 2

9. POTRZEBY WŁASNE ELEKTROWNI PAROWYCH

Do napędu największych odbiorników, tj. pomp wody zasilającej bloków o mocy ponad ok. 250 MW oraz wentylatorów bloków o mocy ponad 800 MW są stosowane turbiny napędowe włączone do układu cieplnego bloku (patrz rozdz. 5).

9.5. ZASILANIE URZĄDZEŃ POTRZEB WŁASNYCH ELEKTROWNI PAROWYCH

9.5.1. Wiadomości ogólne

Przy projektowaniu układów zasilania urządzeń potrzeb własnych problem niezawodności pracy wielu z tych urządzeń jest zagadnieniem podstawowym. Nie wszystkie urządzenia potrzeb własnych są jednak z tego punktu widzenia jednakowo ważne, dlatego dzieli się je na trzy kategorie.

Do kategorii 1 należą te urządzenia, których unieruchomienie nawet na kilka sekund prowadzi do zatrzymania ruchu urządzeń podstawowych bloku, np. pompy wody zasilającej, młyny, wentylatory, pompy oleju. Silniki tych urządzeń powinny być objęte automatyką SZR. Kategorią II stanowią urządzenia, które mogą być wyłączane na krótki czas. Ponieważ dłuższe postoje wpływają niekorzystnie na przebieg procesu technologicznego elektrowni, silniki tych urządzeń powinny być także objęte zasilaniem rezerwowym. Do urządzeń takich należą m.in.: pompy skroplin, młyny w układzie z pośrednim zasobnikiem pyłu, podgrzewacze powietrza. Do kategorii III zalicza się urządzenia, które można wyłączyć na dłuższy czas w celu dokonania naprawy. Silniki tych urządzeń nie są objęte automatyką SZR i są uruchamiane przez obsługę po wykonaniu samorozruchu silników urządzeń kategorii I i II.

Silniki napędzające urządzenia potrzeb własnych są zasilane wyłącznie z przeznaczonych do tego celu rozdzielnic wysoko- i niskonapięciowych, przy czym każda rozdzielnica powinna mieć oddzielne zasilanie podstawowe i rezerwowe. Rozdzielnice wysokonapięciowe są wykonywane na napięcia w granicach 2,3 — 11,8 kV, najczęściej spotyka się jednak rozdzielnice o napięciach 5,5 — 6,6 kV; w Polsce przyjęto 6 kV. Na ogół istnieje tylko jeden poziom napięcia wysokiego, w niektórych elektrowniach stosuje się jednak kojarzenie dwóch napięć, np. w USA i W. Brytanii 11,8 i 3,8 kV, w Niemczech natomiast 10 kV i 6,6 kV.

Aby uniknąć niewykorzystania materiałów czynnych, moc znamionowa silników o napięciu 6 kV nie powinna być mniejsza niż 200 kW. Silniki o mniejszej mocy przyłącza się więc do rozdzielnic niskonapięciowych; w Polsce jest rozpowszechnione napięcie 0,4 kV, choć dla bloków następnej generacji (o mocach ponad 500 MW) celowe byłoby wprowadzenie napięcia 0,66 kV (skojarzonego z napięciem wysokim 10 kV). Podstawowe korzyści wynikające z zastosowania napięcia 0,66 kV to przede wszystkim zwiększenie mocy silników niskonapięciowych do ok. 600 kW, zwiększenie mocy transformatorów obniżaj ą-

384