9.5. ZASILANIE URZĄDZEŃ POTRZEB WŁASNYCH ELEKTROWNI PAROWYCH
cych do 2500 kVA, zmniejszenie obciążeń prądowych, strat energii i przekrojów kabli. Można także uzyskać prostszą konfigurację układu rozdzielnic i sieci rozdzielczej niskiego napięcia.
W układach kolektorowych zasilanie rozdzielnic potrzeb własnych jest realizowane najczęściej bezpośrednio z rozdzielnicy głównej (patrz rys. 8.22 i 8.23), stanowiącej jednocześnie - w przypadku elektrociepłowni przemysłowej - główny punkt zasilający GPZ zakładu, o napięciu równym napięciu znamionowemu zasilania silników. Stosowane dawniej do zasilania rozdzielnic potrzeb własnych autonomiczne turbozespoły lub prądnice sprzężone z wałem głównej jednostki wyszły praktycznie z użycia.
Budowa elektrowni cieplnych w układach blokowych spowodowała zasadniczą zmianę koncepcji zasilania urządzeń potrzeb własnych. Jako podstawowe źródło zasilania rozdzielnic potrzeb własnych blokowych przyjmuje się zaczep prądnicy (rys. 9.5). Przy napięciu prądnicy równym 6 kV zamiast transformatora zaczepowego były stosowane dławiki, ograniczające moc zwarciową do wartości mocy wyłączalnej zastosowanych wyłączników.
Zasilanie z zaczepu prądnicy, pomimo bezspornych zalet, ma tę wadę, że napięcie na zaczepie zmienia się stosownie do sytuacji w systemie elektroenergetycznym, związanej z regulacją mocy biernej. Ograniczenie wpływu tych zmian (niewykorzystanie wpływających na pracę silników urządzeń potrzeb własnych) w elastycznych systemach, w których zmienność napięć jest znaczna, osiąga się, stosując transformatory zaczepowe z regulacją przekładni pod obciążeniem (przełączniki zaczepów).
Układ z rysunku 9.6a zapewnia najmniejsze nakłady na aparaturę łączeniową, wymaga jednak rezerwowego zasilania podczas rozruchu, odstawienia, awarii w obrębie bloku, a także przy zakłóceniach w torze wyprowadzenia mocy. Stosowane dziś coraz powszechniej łączniki generatorowe (rys. 9.6b, c) ograniczają znacznie wymaganą moc rezerwowego transformatora potrzeb własnych. Przełączanie sekcji rozdzielnic potrzeb własnych na zasilanie rezerwowe odbywa się jedynie w przypadkach zakłóceń w torze wyprowadzenia mocy, w transformatorze zaczepowym i przy awariach w liniach odpływowych z rozdzielnic potrzeb własnych, powodujących konieczność odłączenia bloku. Przełączane są jedynie napędy niezbędne do bezpiecznego odstawienia bloku. Przy planowych rozruchach i odstawieniach oraz przy awariach w prądnicy i w części cieplno-mechanicznej bloku urządzenia potrzeb własnych są zasilane bezprzerwowo z rozdzielnicy głównej elektrowni poprzez transformator blokowy i zaczepowy.
W elektrowniach, w których instaluje się większą liczbę bloków przyłączonych do dwóch rozdzielnic głównych o różnym napięciu, jeden z bloków można
385