Księga XIV - Rozdział IV 511
skażone dało uczyniło duszę grzcszn łezką. lecz grzcsznlczka dusza uczyniła ciało skazłcclnym. Chociaż z tego skażenia ciała powstają pewne podniety do grzechów I sameż pożądania zdrożne, jednakże nie wszystkie zdrożnotfeł żyda złego na karb ciała policzyć trzeba, gdyż musielibyśmy wtedy I diabła od wszelkich oczyścić grzechów, bo on wszakże ciała nie ma. Nie możemy wprawdzie diabła nazwać porubcą lub pijakiem lub przypisywać mu takich złych czynów, które przyjemności ciału sprawiają, chociaż skrycie do tych grzechów namawia on I podnieca. Ale Jest za to niesłychanie pyszny i zawistny. I te to jego zbrodnie sprawiły, że został za nie na wieczną karę strącony do więzienia, gdzie ciemności panują. Te zaś zbrodnie, które przede wszystkim w diable panowanie swoje mają. Apostoł przypisał ciału, którego, jak wiadomo, diabeł wcale nie ma. Mówi bowiem Apostoł, że nłeprzyjaźnl, swary, zawiści, niesnaski, zazdrości są uczynkami ciała ,J; ponieważ głową ich wszystkich i źródłem jest pycha, która króluje w diable, choć ten ciała nie ma. Któż bo nad niego więcej jest nieprzyjazny świętym? Kto przeciw nim więcej swarliwy, niesnaski wzbudzający, zawistny i zazdrosny? Jeśli wszystkie te zdrożnoścł ma on w sobie bez ciała, to jakoż mają to być uczynki ciała, jeśli nie tak, że są one uczynkami człowieka, któremu, jak już powiedziałem, nadaje Apostoł nazwę ciała. Człowiek stał się podobny diabłu nie przez to, że ma ciało, którego przecież diabeł nie ma, lecz przez to, że żył według siebie, co znaczy według człowieka; ponieważ i diabeł według siebie chciał żyć, bo nie wytrwał przy prawdzie wtedy, gdy kłamstwo głosił, nie z Boga działając, lecz z siebie ’4, i stau-szy się nie tylko kłamcą, lecz ojcem kłamstwa. Pierwszy on skłamał i odkąd się grzech zaczął, odtąd i kłamstwo.
Rozdział IV
Gdy tedy człowiek żyje wedle człowieka, nic wedle Boga, podoblen jest diabłu; bo nic powinien był nawet anioł żyć według anioła, lecz według Boga, Iżby wytrwać w prawdzie i prawdę z Boga czerpaną głosić, nie zaś kłamstwa z siebie mówić. Bo i o człowieku tenże Apostoł w innym miejscu mówi: „Jeśli zaś prawda Boża przez moje kłamstwo obfitowała." 15 Naszym nazwał kłamstwo, a prawdę - Bożą. Gdy tedy żyje człowiek według prawdy, nie żyje według siebie samego, lecz według Boga. Bóg bowiem powiedział: „Jam jest prawda." 16 Gdy zaś żyje według siebie'samego, to znaczy według
u Gal. 5,20.
14 Jan. 8.44.
15 Rzym. 3,7.
'* Jan 14,6.