AnalizaFinansowaTeoriaPrakty7

Churnktensnka metod analizy {'mannowej [wrównawczej / przyczynowej

od zjawisk ogólnych do zjawisk szczegółowych,

od wyników do czynników, które wpłynęły na uzyskanie tych

wyników,

od skutków do przyczyn.

Metoda ta jest bardzo użyteczna praktycznie. Już na samym wstępie badań analityk wyrabia sobie pogląd dotyczący ostatecznych wyników działalności przedsiębiorstwa, ponieważ rozpoczyna on analizę od oceny syntetycznych wskaźników charakteryzujących całokształt jego działalności, np. od oczekiwanego wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Następnie wytycza kierunki i określa czynniki wchodzące w zakres dalszej oceny. Przedmiotem kolejnych badań jest analiza poszczególnych czynników, aż do przyczyn pierwotnych włącznie. Ma ona na celu wykrycie nieprawidłowości i określenie stopnia ich wpływu na stwierdzone uprzednio odchylenia lub też możliwości osiągnięcia pożądanych wielkości w stosunku do miernika syntetycznego. Przy tego rodzaju założeniach metodycznych nie ma potrzeby jak przy metodzie indukcyjnej - obejmowania oceną analityczną wszystkich czynników.

Stosując metodę dedukcyjną można w zależności od potrzeb - skoncentrować badania tylko na tych czynnikach, które w sposób decydujący wpływają ujemnie lub dodatnio na ostateczny wynik pracy przedsiębiorstwa.²’ Ponieważ często zależności między czynnikami określającymi wyniki finansowe nic mają charakteru zależności matematycznej lecz jedynie logicznej, stąd też mogą wystąpić trudności w jej stosowaniu. W organizacjach uczących się istotne jest więc, by wszyscy pracownicy znali wizję, strategię i cele przedsiębiorstwa, akceptowali je i byli odpowiednio motywowani. Tylko wówczas możliwe jest właściwe określenie czynników wpływających na wielkość syntetyczną i prawidłowe sterowanie dla osiągnięcia jej wymaganego poziomu.

Wymienione dwie metody są stosowane w trakcie badań analitycznych. Ponieważ analizę zdefiniowano szerzej jako jedność dwóch procesów: analizy i syntezy, stąd też w literaturze prezentowana jest jeszcze jedna metoda redukcji lub inaczej weryfikacji.²⁴ W metodzie tej wyróżnić można trzy etapy:

^:i T. Wuśniewski, op.cil., s. 21-22.

^:l Analiza finansowa ir zarządzaniu przedsiębiorstwem. Red. li. Urbańczyk, Wydawnictwo Naukowe U ni wersy Ida Szczecińskiego. Szczecin 2001, s. XI; M. Sierpińska, T. Jachna. Oceno przedsiębiorstw według standardów światowych. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1908. s. 20; W. Sasin. Poradnik analityka, czyli analiza ekonomiczno-finansowa w praktyce, CDO-F ..Vcclor'\ 1992, s. 30.

27