80,81 2

K. Iłusserl, Idea fenomenologii. Pifiwykładów, tłum., przyp. J. Sidorck, wstęp A. Półtawikl, Warszawa 1990,*. 72.

R. Ingarden, 0 poetyce, [w: J ulem, Studia z estetyki, t. 1. Warszawa 1966, s. 2 76.

' G. 1‘oulct, la (onscience eritiijue. Parł* 1971, *. 314.

* W. Ucr, Proces czytania. Perspektywa fenomenologiczna, tłum. W. Rialłk, | w: J WsptMassna m\U literaturoznawcza u< KPN. Antologia, red. 11. Orlowakk, Warszawa 1986, u 12 ę

Min imcnologia w badaniach literackich to kierunek wywodzący się z fenomc-Fdmunda Husserla (1859-1938). Zwykle wiąże się go z pracami Romami Ingardena (1893-1970) dotyczącymi sposobu istnienia i poznawania dzieła ■fru kiego oraz ich twórczą kontynuacją w tak zwanej Szkole z Konstancji |JVV I n r, I l.-R. Jauss, K.-11. Stierle) oraz angloamcrykańskiej szkole „rezonan-■ 1 /vt cl niczego” {Reader-Rcsponsc Criticism: 1). Bleich, N. Holland). Swoiście ■^umianą fenomenologią posługiwał się także Gaston Bachclard (1884-1962) laniu obrazów poetyckich, a za nim tak zwana Szkoła Genewska: najpierw [kl| /aloy.yciclc Marcel Raymond i Albert Bcguin, a następnie ich uczniowie -HiMogen Poulct (1902-1991), Jean Picrre Richard (ur. 1922). Jean Starobinski Li 1940), a także Joseph ł lillis Miller (ur. 1928), zanim jeszcze stal się dekon-Wfuli* jonistą. Fenomenologiem, dopóki nie oczarował go marksizm, był także J|*hii Paul Sartre (1905-1980), autor Wyobrażania (1940; wyd. poi. 1970), którc-n podtytuł brzmi Fenomenologiczna psychologia wyobraźni, oraz rozprawy Czym hi/ura? (1948, wyd. poi. 1968), w której czytelnikowi przyznana została nią współtwórcy dzieła literackiego. Wiele uwagi zagadnieniom literackim j>o-Bft d takie Mauricc Merleau-Ponty (1908-1961), autor Fenomenologii percepcji (1945, wyd. poi. 2001) oraz licznych esejów na temat sztuki.

Czym jest fenomenologia w badaniach literackich?

Nom r n (gr. phaino - pojawiać się) •I < /ym4, co »ię pojawia, czymś, co urny, tuk, jak widzimy, i co możemy im. npiW, nic wydając o tym żadne-4<ttl dopóki nic zobaczymy tego ta-ijuklntjtit”*.

I' • i,l >/.iWimi fenomenologiczny, (w: ] M,    i marzenia. Eseje uyhra-

«*, wybór, tłum,, w»tęp S. Kauprzysiak, Vlii«r IWJ 1980. W teorii I limcrlu fe-• mim u tu rzec/ obdarzona tensem przez nUilomok'

Akty świadomości jako podstawa fenomenologu

Podstawowa teza fenomenologiczna brzmi następująco: wszystko to, co zjawia się w świecie, uzyskuje sens dzięki aktom świadomości. „Mamy spróbować wyjść rzeczywiście od rzeczy, tak jak one się ukazują i jak się jawią, i pozostać przy tym ukazywaniu się, nic poddając się żadnym spekulacjom"⁵. Świadomość stara się widzieć to, co się zjawia, bez żadnych uprzedzeń i gotowych teorii, skupiając się na tym, co

| 1’nt.ićliA, Go to jest fenomenologia?, tłum.J. Zychowicz, [w:) idem, świat naturalny a feno-S|M««/"ifM, Kraków 1987,*. no-