bullock (44)

44

| Rozdział 4 II A

RYC. 4-2. Receptor dihydropirydynowy (DHP) w kanalikach T działa jak czujnik zmian napięcia elektrycznego (potencjału błony) w mięśniu szkieletowym. Podczas depolaryzacji kanalika T czujnik zmian napięcia odciąga wypustkę stopkowatą od kanału rianodinowego, uwalniając jony Ca²' z siateczki sarkoplazmatycznej. Uwolnienie Ca²" z SR zapoczątkowuje skurcz mięśnia. W sercu receptor DHP zawiera kanał Ca²⁺, przez który jony Ca²' wchodzą do komórki, a następnie otwierają kanał receptora rianodinowcgo dla jonów Ca²' w SR. W mięśniu gładkim z kanałem dla jonów Ca²" związany jest inny receptor, zwany receptorem trifosfo-ranu inozytolu (IP₃).

(3) Stopień zachodzenia na siebie filamentów grubych i cienkich jest różny i zależy od długości sarkomeru. Determinuje on silę, jaką jest w stanie wygenerować mięsień podczas skurczu.

4. Kanaliki. W mięśniu szkieletowym znajdują się dwa układy kanalików.

a.    Kanaliki poprzeczne (T) są utworzone przez wglobienia błony komórkowej. W mięśniach szkieletowych ssaków kanaliki T znajdują się na granicy prążków A oraz I. (W mięśniach żaby kanaliki T znajdują się na poziomie linii Z).

b.    Potencjał czynnościowy rozprzestrzeniający się w błonie komórkowej jest przekazywany do układu cewek T, które znajdują się w pobliżu SR - wewnątrzkomórkowej struktury kanalikowej przebiegającej między miofibrylami.

(1)    SR ma wysokie stężenie jonów Ca²⁺ potrzebnych do zapoczątkowania skurczu mięśnia podczas pobudzenia.

(2)    Końce SR rozszerzają się, tworząc zbiorniki końcowe (TC), które przylegają do kanalików T. Wypustki stopkowate długości 20 nm oddzielają od siebie błony zbiorników końcowych oraz kanalików T (ryc. 4-2).

(a)    Błona SR zawiera białko zwane receptorem rianodinowym utworzone przez wypustki stopkowate oraz kanał uwalniający Ca²⁺.

(b)    Błona kanalików T zawiera wrażliwy na zmiany potencjału błony receptor dihydropirydynowy (DHP), który otwiera rianodinowy kanał uwalniający Ca²^ z SR.

b7| Sprzężenie elektromechaniczne (excitation-contraction - EC) jest procesem, w wyniku którego dochodzi do powstania skurczu mięśnia pod wpływem jego pobudzenia. Sprzężenie EC składa się z czterech faz: przekazanie potencjału czynnościowego do