Rozważmy szczegółowo prosty przypadek problemu am„ cj4 jednoczynntkową, gdzie analiza wariancji pozwala na pr/cpr„.v ,' Pl nogo testu istotności różnic w obrębie zbioru średnich * r
15.2. Zapis w jednoczy unikowe j analizie wariancji
Rozważmy eksperyment o k rodzajach warunków eksperymentalnych \\ tymi mogą być różne dawki snxłka farmakologicznego, ró/nc metod', wania sylab bezsensownych bądź różne warunki środowiskowe u
u ...
i
••—------• - - . . - . - —.....r
Nl% iV2.....Nh Liczba elementów w y-ej grupie wynosi A
'— - • • ......... « M
r/41 eksperymentalnych. Każdy rodzaj warunków cksperymenij||:\... w innej grupie eksperymentalnej. Oznaczmy liczbę elementów w i
- - W . .......
mentów we wszystkich grapach razem wynosi A', + AA ♦ ... ♦ ,\( _ v , . r mają jednakową liczebność, możemy to zapisać jV, = N2 = ... = A, . „ ’
te można przedstawić w następującej postaci:
Ciupa 1 |
Grupa 2 |
Grupa k |
Xn |
X,: |
Xu |
Xj, |
.V- |
Aa |
X»t |
Xk |
Xn |
XM |
X.V;J |
V.v.i |
*. |
.v. |
Vj |
vv.? |
X *lł | |
fil |
i»l |
1 * 1 |
Zastosowano tu system podwójnych indeksów dolny ch Indeks p .r . .
/uje element grupy, a drugi grupę. Tak więc X2\ jest pomiarem drugie. z pierwszej grupy. .Y,; pomiarem trzeciego elementu / drugiej grup\ : ! 1 . symbol .Y„ oznacza 1-ty element j-tj grupy. Gdy dane / ku/dej grup> .. w tabeli w osobnej kolumnie, indeks pierwszy wskazuje rząd. a druę • Sumę pomiarów w k grupach wyraża następujący zapis:
,v, n. .v,
X*,. 2xa.....x^
Średnic / poszczególnych grup możemy oznaczyć .Y,. Y:. . \\ Svrs I
oznacza średnią z pierwszej grupy. .Y: średnią /. drugiej grupy, a S śrcdri I
grupy Na oznaczenie indeksu zmiennej, której wartości są sumowane pro. I stosować kropkę. Średnią wszystkich obserwacji razem oznacza mc 1 czasami określa jako średnią ogólną W klasyfikacji jednoczy nmko\u : poszczególnych symboli jest jasne tak/e bez stosowania zapisu kropkowe.'
„** kiwnucj! Hjpmmtorną. upn^,„,y WMX ,ap,. , tadn* , ^ hę. rakowy MC ^ «”» ‘"‘'"I *-¥i«i«,»
Jt/V wanancji ł powróćmy do mego w ro/d/iok W.
,n‘‘ Całkowita zmienność wyników pr/cdst,*u umu kwadr*Vw „kh-.w iwyukich piatów od średniej ogólnej. Suma kwadratów odchyleń .V, pomiarów , pMrrw
^ grupy od średniej ogólnej wynos, £<X„ - W. a suma kwadratów odchyleń
* pomiarów z >*ej grupy od średniej ogólne, wynm, £ (.vv - Xr Diak grup
lK/acych po N, pomiarów całkowita suma kwadratów odchyleń .hJ iredmej wynos,
, v
(Ogólna) kwadratów odchyleń od średniej powszechnie zapisuje mc I (,Y - Xr lub jjUtcze prościej I (X - X)-.
7j pomocą prostego działam., algebraicznego można wykazać, ze całkowita %umę kwadratów da s,ę podzielić na dwie addytywne i niezależne od siebie części »/■ *nilK$ntpO»(l sumę kwadratów i mifdzygrupową sumę kwadratów Podział laki stosuje się w celu oszacowania wielkości efektu grupowego (różnic) vs stosunku do błędu z próby Najpierw zapisujemy równanie (Xy - X) = (Xv - V> * (Xj - X).
Z równania tego wynika, że odchylenie konkretnego wyniku od średniej ogólnej składa mc / dwóch części, odchylenia wyników od średniej z grupy, do której one należy <X,y - X,). oraz odchylenia średniej z grupy od średniej ogólnej (X - Xi Równanie to podnosimy do kwadratu i sumujemy po przypadkach w ;-cj grupie, otrzymując
n, .v, n, n,
I (X, - W = I (X„ - x,9 * I (.V, - W + 21.V, v. T • \ Si
ę *-l
Drugi człon po prawej stronic tego równania wymaga zsumowania stałej (X, - X): po wszystkich wartościach N, j-cj grupy i może zostać zapisany jAo ,V<X,-X)\ Trzeci człon po prawej stronic równania znika, ponieważ 'unu odchyleń od średniej X, wynosi 0. Otrzymujemy więc równanie w następującej po-łtaci:
275