CCF20091008074

3. Przebieg badania

1.    W przypadku badań gruntu o strukturze nienaruszonej i wilgotności naturalnej wycina się z niego sześcian o krawędziach 5x5x5 cm (dopuszcza się stosowanie kostek o wymiarach nieco mniejszych).

2.    Jednocześnie pobiera się z badanego gruntu próbkę w celu oznaczenia wilgotności naturalnej (p. rozdz. III).

3.    Do zlewki wstawia się siatkę, na siatkę układa się próbkę (ryc. 53) i ostrożnie, po ścianie zlewki, wlewa się wodę. •

4.    Od momentu zanurzenia próbki w wodzie mierzy się czas i obserwuje przebieg rozmakania.

5.    W ciągu pierwszych 5 minut obserwuje się próbkę bez przerwy, a następnie obserwacji dokonuje się po 15 i 30 minutach, l, 2, 24 godzinach i tak dalej.

Ryc. 53. Przebieg rozmakania gruntów: a — ił o wilgotności naturalnej i zawartości frakcji iłowej 53%, b — ten sam il wysuszony do stanu powietrznosuchcgo (fot. A. Niedek)

6.    Obserwacje zapisuje się w dzienniku laboratoryjnym. Najlepszym jednak sposobem jest uzupełnienie opisu fotografiami próbek po określonym czasie (ryc. 53a, b).

7.    Obserwacje przeprowadza się w zasadzie tak długo, aż próbka całkowicie rozmoknie, to znaczy opadnie całkowicie przez siatkę na dno zlewki. Jednak wiele gruntów bardzo spoistych nie rozpada się nawet po kilku dniach, określa się je wtedy jako grunty nie rozmakające.

8.    Jeśli przeprowadza się badania gruntu o strukturze naruszonej, próbkę suszy się na powietrzu, rozciera w moździerzu i przesiewa przez sito. Tak przygotowaną próbkę umieszcza się w parowniczce i dolewając tyle wody, aby uzyskać żądaną wilgotność, formuje się z otrzymanej pasty sześcian o krawędziach 5 cm. Dalsze badania prowadzi się jak na próbkach o strukturze nienaruszonej (pkt. 2-7).

4. Uwagi o metodzie

Jeśli w Czasie badania szybkości rozmakania, chce się wyznaczyć wilgotność rozmakania, na siatkę kładzie się krążek z bibuły filtracyjnej i dopiero na niego próbkę. Po całkowitym rozpadnięciu się próbki ostrożnie wyjmuje się ją razem z Siatką z wody i po osączeniu oznacza się wilgotność rozmokniętej próbki (p. rozdz. III).

Ponieważ szybkość rozmakania zależy w dużym stopniu od rodzaju roztworu, pod wpływem którego to rozmakanie zachodzi, należy stąd wysunąć wniosek, że badania rozmakania gruntu powinno się przeprowadzać w wodzie o chemizmie odpowiadającym chemizmowi naturalnej wody gruntowej. Wyniki badań uzyskane przy zastosowaniu wody destylowanej dają zniekształconą charakterystykę zjawiska w stosunku do jego przebiegu w naturze. Wodę destylowaną stosuje się więc w przypadku badań, w których zależy na uzyskaniu porównywalnych wyników rozmakania różnych rodzajów gruntu czy też przy ogólnej charakterystyce badanych gruntów.