Po okresie pewnego zastoju w rozwoju i eksploatacji uzdrowisk, jaki nastąpił w pierwszej połowie XX w. i był spowodowany rozwojem farmakologii i przemysłu farmaceutycznego. następuje ponowne zainteresowanie uzdrowiskami jako miejscowościami wypoczynkowo-leczniczymi. Sieć miejscowości uzdrowiskowych na świecie wyraźnie się powiększa, świadcząc o intensywnej eksploatacji bogactw naturalnych dla potrzeb szeroko pojętej turystyki.
Określenie ..turystyka poznawcza’, przez wielu identyfikowana z krajoznawstwem, jest bardzo ściśle związana ze środowiskiem geograficznym. Podejmując aktywność turystyczną. której celem jest poznanie, podróżujemy, aby zobaczyć nowe, najczęściej nieznane nam wcześniej elementy środowiska naturalnego (walory przyrodnicze), wytwory działalności człowieka (walory antropogeniczne) czy też obyczaje, sposób życia społeczeństw lub lokalnych społeczności. Walory przyrodnicze są bardzo ważnym, a może nawet najwcześniej postrzeganym motywem turystyki poznawczej.
Można je podzielić na trzy grupy: walory krajobrazowe, walory wielkoprzestrzenne oraz walor)' o lokalizacji punktowej (T. Lijewski, B. Mikułowski. J. Wyrzykowski. 1985).
Walory krajobrazowe odnoszą się do obszarów o charakterystycznych cechach środowiska naturalnego. Szczególnie atrakcyjne turystycznie są krajobrazy żywe, o zróżnicowanych wysokościach względnych, interesujących formach geologicznych czy też krajobrazy powstałe na skutek zetknięcia się różnych środowisk naturalnych, np. morza i lądu. Krajobrazem nazywa się obraz, fizjonomię powierzchni części ziemi, który jest syntezą wszystkich elementów przyrodniczych i działalności człowieka, pozostających we wzajemnych zależnościach. Mówiąc o krajobrazie naturalnym, myślimy o takim obrazie, w którym bezwzględnie dominują elementy środowiska naturalnego: rzeźba, wody, efekty działalności warunków klimatycznych (np. wydmy, materiały powstałe w wyniku wietrzenia itp.), świat roślinny czy też zwierzęcy. Walorami turystycznymi są wszystkie te krajobrazy naturalne, które stanowią przedmiot zainteresowania turystów, pozwalając na ich percepcję zmysłową.
Waloryzacja krajobrazów naturalnych z punktu widzenia atrakcyjności turystycznej jest bardzo trudna i zwykle subiektywna. Wydaje się jednak, że najbardziej powszechnym zainteresowaniem turystów cieszą się krajobrazy górskie
Turystyka
poznawcza
Walory
krajobrazowe
Krajobraz
Walory
turystyczne
362