CCF20120421028

Ćwiczenie 3

Krążenie materii i pierwiastków w przyrodzie

1.    Pierwiastkami najbardziej rozpowszechnionymi we wszechświecie są kolejno:

H, He, O, C, N, Ne, Mg, Si, Fe, S, Ar, Al, Co, Na, Ni, Cu, P, Cl, K Wskaż wśród nich 6 pierwiastków, będących podstawowymi składnikami żywej materii.

2.    Na podstawie tabeli oblicz, jaki procent ogólnego składu biomasy żywych organizmów lądowych stanowią pierwiastki - podstawowe składniki żywej materii.

Przeciętny skład chemiczny organizmów lądowych w % żywej masy (wg Winogradowa, za Trojanem 1980)

Pierwiastek chemiczny	Zawartość w % Wagowych	Pierwiastek chemiczny	Zawartość w% Wagowych	Pierwiastek chemiczny	Zawartość w % Wagowych	Pierwiastek chemiczny	Zawartość w % Wagowych
O	70	S	5 • 10'^2	Zn	3 • 10'^4	As	3 • 10'^5
C	18	Cl	4 • 10'^2	Li	1 • 10'^4	Mo	2 • 10-^5
H	10	Na	2 • 10'^2	Cu	1 • 10'^4	Co	1 • 10‘^5
Ca	5 • 10'^1	Al	2 • 10‘^2	Ba	1 • 10'^4	J	1 ■ 10'^5
N	3 • 10'^1	Fe	2 • 10'^2	F	CC o	Hg	1 • 10'^7
1C	3 ■ 10'^1	Mn	7 • 10'^3	Br	8 • 10'^5	Ra	1 • io-^12
Si	1,5 • 10‘‘	B	1 • 10'^3	Rb	5 ■ 10'^s
p	7 • 10’^2	Sr	1 ■ 10‘^3	Se	5 • 10'^5
Mg	7 • 10'^2	Ti	8 ■ 10”^1	Ni	3 • 10‘^5

Obliczenia:

3. Przypomnij pojęcie „związek organiczny” i wymień 4 grupy takich związków, najważniejszych z punktu widzenia fiinkcjonowania organizmów żywych. Wskaż rolę wymienionych grup związków organicznych oraz pierwiastki - podstawowe składniki żywej materii, które wchodzą w ich skład.

Związek organiczny --

Analiza związków organicznych

najważniejszych z punktu widzenia funkcjonowania organizmów żywych

Grupa związków organicznych	Rola w organizmie	Pierwiastki budujące

4. Cyklem biogeochemicznym nazywa się nieprzerwane krążenie każdego składnika materii między organizmami żywymi i nieożywionym środowiskiem. Wyjaśnij tę nazwę, odwołując się do typów przemian i procesów, jakie zachodzą w cyklu.

5. Przeanalizuj główne zbiorniki węgla w biosferze i ich zasobność. Ustal, które zbiorniki reprezentują pulę organiczną węgla (C występuje w związkach organicznych), a które mineralną (C głównie w związkach mineralnych) oraz w jakiej postaci występują te związki w danym zbiorniku (gazowej, stałej lub rozpuszczone w wodzie).

Zbiornik C	Zawartość C* mkl t	Pula C	Postać związków C
Atmosfera	760 +3,2/rok
Biomasa organizmów lądowych (głównie roślin)	500-650
Martwa materia organiczna w glebach	1 500
Paliwa kopalne	10 000
Skały węglanowe	60 000 000
Wody powierzchniowe oceanów	1 000
Wody głębokie oceanów	38 000
Osady demie	150
Organizmy morskie	2

* wg różnych źródeł