DSC00329

treugutt Stefan

Treugutt Stefan

I r r kwietnia 1915 roku w Mogielnicy kolo <;_nV 1W1 roku w Warszawie; historyk literatury, kryiyk ij °^,la* ^/,ł1- K |j ftołonistyk? na Imwenyurie Warszawskim. l*racoivał wli^SluUi₀^‘!

1 kenckiih na stanowisku profesora. Opublikował _n;isl ?^M^^lu<^li;^ . hsjrskj młiHL i* Shm\k. Aaqgo (1958), _MBeniowski" Kryzy^^

•    CN*0 (1964)oraz (.>«//<« uyJziahu_ztmy

•*'¹    *:.'ć.c* (199 J). W serii Biblioteka Lektur SA i ^r°^m^»

min • S!it-Ba$Łf komedię.    ⁿych\vy₍j_aj

Trzy po trzy

. Pamiętnik -♦ Aleksandra Fredry pisany w latach 1844-1846, w chwilach refleksji nad przeszłością, wywołanej aktualnymi wydarzeniami politycznymi początki Wiosny Ludów); opublikowany pośmiertnie w roku 1880.

Pisarz wraca pamięcią do lat swojej młodości, skupiając się zwłaszcza na latach 1809-1814, kied\ to odbywał służbę wojskową w armii Księstwa Warszawskiego Nie kreśli obrazów wielkich bitew, ale ukazuje ludzkie portrety i perypetie na tle walk pod dowództwem Cesarza. Jako adiutant Napoleona opisuje wojnę widzianą od „zaplecza”, od strony sztabu. Nie był jednak, w odróżnieniu od -+ Adama Mickiewicza czy -* Juliusza Słowackiego, gloryfikatorem Cesarza - obrazowo ukazał tragedię odwrotu spod Moskwy.

Sam tytu! dzieła wskazuje na jego gawędziarski styl (-> gawęda szlachecka), pełen dygresji, humoru, a także ironii (-> ironia romantyczna). Ów dygresyjny tok >kłonił badacz) do zaklasyfikowania Trzy po trzy do grupy powieści stemowskich (-♦ stemizm). Jest to znakomite dzieło pamiętni-karsrwa polskiego, równie barwne i po mistrzowsku napisane jak siedemnastowieczne Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. Należy do bogatej, międzynarodowej rodziny pamiętników okresu napoleońskiego.

ryfl

eit’⁷¹

Tyfteiznn

_by| pocią greckim żyjącym w VII wieku _{n n} .

^TCn> W^{|ka e1egii)}' ^KulaV7 ^{wieszcz aleński}- zgodnie "*^ChoWal° ^si

się

^r^ńy przez Spartan « i^^ią ali nicprzyiacól. Legenda Tyrteusza stworzyła model po«^ 'isalc _z wrogiem ojczyzny swoją poezją. W Polsce porozbŁ ^ fyrteizmu określano nurt w poezji wzywający do czynu zbroinecó Postać Tyrteusza inspirowała wielu dziewiętnastowiecznySfL,. Jan Czeczot nap.sal poemat Tyrtej (1819), Władysław ludwiki poemat Tyrteusz (1861), znany jest również monodram .Teofila L^T towicza Tyrteusz (1848), a także dramat Cypriana Norwida Tyrtn L kulisami (1869). Utworem zgodnym z duchem tyneizmu bvU rek Dąbrowskiego. Motyw- tyrtejski odegrał ważną rolę w ^ Komodzie Wallenrodzie; -* Adam Mickiewicz wprowadził postać Wajdeloty ludowego wieszcza, wzywającego do zemsty na wrogu. Tyrtejską postać Greka Ipsarioty, ludowego barda ukazał Juliusz Słowacki na kartach powieści poetyckiej Lambro. Wano dodać, iż rysunek przedstawiający postać barda, z lutnią w ręku na tle górskiego krajobrazu umieszczono na karcie tytułowej I wydania dramatu -> Kordian. Podczas powstania listopadowego poezja pisana w duchu tyrtejskim była ogromnie popularna. Apelowano wówczas do Mickiewicza, aby osobiście zachęcał rodaków do boju. Takie przesianie znalazło się w powstańczym wierszu Maurycego Goslawskiego Do Adama Mickiewicza bawiącego w Rzymie podczas wojny narodowej. Mickiewicz nie pojawił się w Warszawie i dopiero po powstaniu napisał kilka tyrtejskich utworów, takich jak. iW-leg_} -> Śmierć pułkownika czy -> Reduta Ordona. Nie uwolniło to jednak poety od kolejnych zarzutów. W -> Kordianie (akt III, sc. o) ironicznie do tego nurtu poezji odniósł się Słowacki: „Naród ginie, dlaczego. . >>

wieszcz narodu miał treść do poematu”.    ,    , x .

Motywy tyrtejskie obecne są w Warszawiance Casimira i as ^d* * wana od roku 1831 w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza ***** boju, stawiając przed adresatami alternatywę: ^>nmri u    _w .

W okresie międzypowstaniowym ^wą,ck‘^^J^Wasilewskiai. Ehren-etyckiej polemice Gustawa Ehrenberga z Et mu    _{Q rtvy}g„ację po-

berg wzywał do przemiany Gustawa w Konra *, aj* . Wasilewski, etów z tematyki osobistej na rzecz wątków p