DSC00091

nadaje nowy kształt. Melancholia, która staje się subłimacją, wymaga zajęcia szczególnej pozycji wobec języka. Można nazwać ją pozycją śmiejącej się Meduzy, która śmiejąc się, nie przestaje być niebezpieczna. Zna bowiem sztuczki języka, jego słabości, potrafi więc wydobyć jego wieloznaczność, obnażyć to, co ukryte, rozsadzić za pomocą trangresywnych wizerunków tego, na co do tej pory nie było w nim miejsca. W filozofii (wśród kobiet filozofek) są dziś przynajmniej trzy takie przykłady: wspomniane właśnie Hćltne Cixous, Luce Irigaray i Julia Kristeva.

Katarzyna Nowak

Koncepcja ciała biseksualnego jako przestrzeni teoretycznej w tekstach teoretycznych Judith Butler, Helene Cixous i Clare Hemmings

Społeczna konstrukcja płci i seksualności jest pojęciem bliskim krytyce feministycznej. W mojej dyskusji na temat seksualności skupiam się na biseksualności, a szczególnie na biseksuainym ciele tak jak jest ono teoretyzowane przez Judith Butler, Hćltne Cuous i Clare Hemmings.

To właśnie feminizm wprowadził kategorię gtnder jako konstrukcję teoretyczną i pozwolił na przesunięcie punktu ciężkości w dyskusji na temat relacji między płciami z biologii do społeczeństwa |Davis, 1991: ♦-5]. Jak pisze Jackson, .postrzeganie seksualności jako w pełni społecznej oznacza nieustanne odnoszenie tejże do kategorii gender^ (Jackson, 1999: 5). Biseksualność jest koncepcją problematyczną, powodującą nieporozumienia i spory, a nawet jest określana jako problem sam w sobie. Z pewnością kwestia biseksualności jest sprawą bardziej skomplikowaną.

Omawiając biseksualność, istotne wydaje się skoncentrowanie na pojęciu ciała, jako że ta koncepcja była i jest niezwykle kontrowersyjna dla konstrukcjonistów społecznych. Jeśli odrzucimy założenie, iż różnice cielesne między kobietami i mężczyznami stanowią podstawę dla ich funkcjonowania w świecie i dla relacji między nimi, nie jest wtedy łatwym zadaniem wprowadzić kategorię ciała do teorii na temat seksualności.

Niemniej, jak twierdzi Jonathan Dolimore, .jeśli gcrukr jest konstruowany społecznie, to tak też jest i z pożądaniem" (Dolimore w: Sinfield, 1993: 23, podkreślenie w oryginale). Rozumienie pożądania jako konstrukcji, jako kwestii negocjacji pomiędzy różnymi siłami społecznymi lub też jako wyniku ścierania się rozmaitych struktur społecznych wkomponowuje się w feministyczne teorie dotyczące biseksualności. Często cytowany, jednakże kontrowersyjny pogląd na temat biseksualności został wyrażony przez Nirę Yuval-Davies, która pisze: .jednym z ekscytujących odkryć, jakie dal nam feminizm, jest społeczna kon-

mm