DSC00479

88 Część U.A. Niedobory immunologią

IV. ZESPOŁY NIESTABILNOŚCI CHROk 1.    Ataksjateleanglektazja 2.    Zespół Nijmegen 3.    Zespół Blooma	brak kinazy ATM. zaburzenia kontroli cyklu komórkowego defekt rearanZacji genów immunoglobulin. zaburzenia reperacji DNA zaburzenia reperacji DNA	AR AR AR	11q22.3 8q2l 15q26.1
IV. DEFEKTY KOMÓREK ŻERNYCH
1. Przewlekła choroba ziarninlakowa (CGO)			' ^
a.defekt gp91	zaburzenia zabijania wewnątrzkomórko-
	wego drobnoustrojów	XL	Xp2l.1
b defekt p22^“	brak aktywacji systemu oksydazy
	NADPH	AR	16q24
c defekt p47"*»	wytwarzanie toksycznych metabolitów	AR	7q11.23
d defekt p67*"»	tlenowych	AR	1q.25
2. Defekt adhezji krwinek białych
a.LAD1	zaburzenia adhezji: brak syntezy łańcucha p
	wspólnego dla integryn	AR	21q22.3
b.LAD2	zaburzenia adhezji: zaburzenia metabolizmu
	fukozy (brak sLeX)	AR	-
3. Zespół Chediaka-Higashlego	zaburzenia formowania lizosomów	AR	1q42-q43
4. Zespół Grlscelll	defekt miozyny V - zaburzenia transportu
	wewnątrz cytoplazmy	AR	15q21
5. Niedobór G6P0	zaburzenia zabijania wewnątrzkomórko-
	wego drobnoustrojów	XL	Xq28
6. Niedobór mfeloperoksydazy	zaburzenia zabijania wewnątrzkomórko-
	wego grzybów	AR	17q23.1
T. Zespół Kostmanna	zahamowanie dojrzewania neutrofilów
	na poziomie promielocyta	-	- _
VI. NIEDOBORY UKŁADU DOPEŁNIACZA
1. Niedobory białek kaskady dopełnlcza
a.niedobór C1q	zaburzenia usuwania kompleksów
	immunologicznych	AR	1p36.3-p34.1
b.niedobór C1r i C1s	zaburzenia usuwania kompleksów
	immunologicznych	AR	12p13
c.medobór C2. C4	zaburzenia usuwania kompleksów
	immunologicznych	AR	6p21 3
d niedobór C3	zaburzenia opsonizacji. usuwania
	kompleksów immunologicznych	AR	19p13.3
e niedobór C5	zaburzenia litycznego działania
	dopełniacza na komórki	AR	9q33-9q34.1
f niedobór C6. C7	zaburzenia litycznego działania
	dopełniacza na komórki	AR	5p13
g niedobór C8	zaburzenia litycznego działania
	dopełniacza na komórki	AR	1p32
h.niedobór C9	zaburzenia litycznego działania
	dopełniacza na komórki	AR	9q
i. niedobór bolca wiążącego mannozę	zaburzenia opsonizacji	AR/D	10q11.2
2. Niedobory białek kontrolujących aktywacje
a niedobór inhibitora C1 esterazy	obrzęk naczynioruchowy, brak wpływu
	na C1. plazminę i C2	AD	11q11-q13.1
b.niedobór czynnika C properdyny	zaburzenia drogi alternatywno} aktywacji
	dopełniacza	XL	Xp11.3-p11.23
c.niedobór czynnika D lub 1	wtórny niedobór czynnika C3, zaburzenia
	opsonizacji	AR	4q25 (dla I)
d niedobory czynników C055. CD59	brak hamowania aktywacji dopełniacza	AR	1q32 (CD55)

VII. INNE

1.    Niedobór receptora dla IFN-y zaburzenia zabijania, wewnątrz-

typu 1    komórkowego mykobaktorll    AR 6q23.24

2.    Niedobór CD4 (łlmfopenla CD4) zaburzenia funkcji limfocytów T    -

pomocniczych

je wysoka częstość występowania rozrostów nowotworowych i procesów autoimmuniza-cyjnych (27,41).

Pierwotne niedobory odporności, najczęściej pod postacią nawracających zakażeń ujawniają się już w okresie noworodkowym lub niemowlęcym, często upośledzają rozwój fizyczny dziecka; tak więc zagadnienia związane z ich patogenezą, obrazem klinicznym, diagnostyką i leczeniem sądomeną pediatrów, którzy powinni korzystać ze współpracy z immunologami klinicznymi [45]. Według różnych definicji określenie nawracających infekcji (w tym: zapaleń uszu, gardła, nosogardzieli. zatok, oskrzeli, płuc, migdałków podniebiennych) stosuje się wówczas, jeśli dochodzi do nich ponad 8-10 razy w roku, w zależności od wieku dziecka.

W diagnostyce ich przyczyn należy wziąć oczywiście pod uwagę m.in. alergie, czynniki środowiskowe, niedobory enzymatyczne (np. niedobór al-antytrypsyny), choroby metaboliczne (mukowiscydoza) czy wady anatomiczne. Szczególnie ważne jest uwzględnienie procesów alergicznych w patogenezie nawracających infekcji dróg oddechowych, bowiem u około 30% dzieci kierowanych do diagnostyki takich stanów stwierdza się alergię (1).

Trudnym jest dla lekarza prowadzącego problem, kiedy dziecko z nawracającymi zakażeniami, nasuwającymi podejrzenie pierwotnego niedoboru odporności, kierować do wyspecjalizowanych ośrodków zajmujących się zagadnieniami immunologii klinicznej. Postępowanie ułatwia opracowana lista wskazań do diagnostyki układu odpornościowego (tabela 5.2). Obejmuje ona głównie dzieci, które w ciągu roku przebyły osiem lub więcej zakażeń dróg oddechowych, dwa lub więcej zapalenia zatok, dwa lub więcej zapalenia płuc; charakter schorzenia wymagał antybiotyko-terapii trwającej ponad 2 miesiące z niewielką poprawą, bądź u których zachodziła konieczność leczenia zakażeń dożylnymi antybiotykami, dwukrotnie wystąpiło ciężkie zapalenie mózgu, kości lub posocznica; obserwuje się nawracające głębokie ropnie skórne lub narządowe, przewlekłe owrzodzenia jamy ustnej lub skóry, skojarzone z zakażeniami brak przyrostu masy ciała i zahamowanie wzrostu [1*2]. Należy uwzględnić także wywiad rodzinny wskazujący na występowanie pierwotnych niedoborów.

Tabela 5.2 Zasadnicze sytuacje sugerujące istnienie niedoboru odporności, które powinny być wskazaniem do diagnostyki układu odpornościowego (wg The Jaffroy Model Foundation Utd-cal Adwsory Boardf

1.    Osiem lub więcej zakażeń dróg oddechowych lub uszu w ciągu roku

2.    Owa lub więcej zapalenia zatok w ciągu roku

3.    Trwająca 2 miesiące lub dłużej antybioty-koterapia bez wyraźnej poprawy

4.    Owa lub więcej zapalenia płuc w ciągu roku

5.    Brak przyrostu masy dała lub zahamowanie prawidłowego wzrostu u dziecka z nawracającymi infekcjami

6.    Powtarzające się głębokie ropnie skórne lub narządowe

7.    Przewlekające się grzybice jamy ustnej lub skóry u dzieci powyżej 1 roku żyda

8.    Konieczność długotrwałego stosowania antybiotykówdożytiychdłaopanowaniaza-każenia

9.    Dwa lub więcej ciężkie zakażenia, takie jak: mózgu, kości, skóry, posocznica

10.    Wywiad rodzinny wskazujący na występowanie pierwotnych niedoborów odpor-ności