DSC02267

Rozdział 2

Planowanie procesu badawczego

0 czym będzie ten rozdział?

Zaczniemy od rozważań na temat języ- j ko, ale to tylko wprowadzenie,

następnie poznamy pojecie zmienntjM powiemy o konceptuallzacji, czyli dek- I niowaniu zmiennych, a następnie przej- j dztemydo omówienia operacjonokzocf, czyli przekładania zmiennych teoretycznych najeżyk badań i zajmiemy siępojf-ciem wskaźnika, rodzajomi wskaźników dobieraniem wskaźników, weryfikacją¹ wskaźników, czyli sprawdzaniem ich związku ze zmiennymi, by wreszcie za-jrjC sie pomiarem, czyli ostatnim etapem opetocjonalizocji

Kolejna część rozdziału to zagadnienie dotyczące formułowania hipotez i pytań badawczych.

Rozdział zakończy schemat, który umiej scowi omawiane treSci w stiukturzeco-lego podręcznika,

Wtymrozdziolebedązamieszczonebky 1 ki umiejętności i bloki sprawdzające. I

Jeśli znajdziemy się wśród członków jakiejś społeczności, pojawi się problem komunikacji. Dobrze byłoby, gdybyśmy ich rozumieli. Nie zawsze jednak tak jest. Spójrzmy na trzy sytuacje, w których ktoś do nas mówi:

Sytuacja A

A la caida de la tarde, rendido ya, Mateo se metió en el domicilio de un antiguo amigo a so-licitar un socorro.

Sytuacja B

Zwolennicy teorii undulacyjnej uważali, że światło szybciej się rozchodzi w środowisku gęstszym niż rzadszym, a zwolennicy teorii emisyjnej uważali, że jest odwrotnie. Kto miał rację?

Sytuacja C

Musisz tutaj zastosować eksperyment wielo-jednozmiennowy, zbudowany na modelu Anova. Poza tym staraj się operacjonalizować zmienną zależną na skali z absolutnym zerem.

Dla kogoś, kto nie zna języka hiszpańskiego, zdanie z sytuacji A nie będzie zrozumiałe. Dla kogoś, kto nie zna języka fizyki, zdanie z sytuacji B też będzie brzmiało obco. A ktoś, kto rozpoczął lekturę tego podręcznika, nie zrozumie dyrektywy metodologicznej zawartej w sytuacji C. Widzimy, że nawet posługiwanie się

językiem polskim nie ułatwi nam komunikacji w sytuacji B i C, ponieważ w tych zdaniach użyto terminów intersubiektywnych, czyli takich, które są zrozumiałe tylko w specyficznym kręgu społecznym. Posługiwanie się takimi terminami ułatwia komunikację, sprawia, że nie mamy wątpliwości, o czym mówimy. Badacze edukacji, metodolodzy i studenci, którzy przeczytali ten lub podobny podręcznik będą rozumieli, co to znaczy operacjonalizować lub zbudować model Anova, ponieważ za tymi terminami kryją się konkretne znaczenia. Podobnie jest w przypadku języka hiszpańskiego. Ci, którzy się nim posługują, wiedzą, że solicitar znaczy prosić. Zagłębiając się w ten podręcznik, koniecznie musimy zacząć sobie przyswajać znaczenia języka metodologii, co oczywiście nie oznacza wyzbywania się znaczeń języka potocznego. Od tego momentu zaczniemy analizować czynności, które wykonuje osoba badająca świat edukacji. Analizie tej będzie towarzyszyć poznawanie języka metodologii, czyli tych terminów intersubiektywnych, dzięki którym będziemy mogli porozumiewać się ze społecznością badaczy takich nauk społecznych jak socjologia, psychologia, pedagogika, ekonomia itd.

Zmienne

Sprawa jest prosta. Musimy nazwać to, co chcemy badać. Jeśli na przykład chcemy zobaczyć, czy oceny z matematyki na koniec semestru zależą od płci uczniów, to mamy - mówiąc językiem potocznym - do czynienia z dwoma zjawiskami: ocenami z matematyki i płcią uczniów. Cechą charakterystyczną tych zjawisk jest to, że można je traktować jako kryteria zróżnicowania uczniów. Otóż jedni są dziewczętami, a inni chłopcami, jedni otrzymali z matematyki jedynki, inni dwójki itd. Próbując najtrafniej nazwać te zjawiska.