1. Jakie rodzaje pierwotniaków najczęściej występowały w badanej treści żwacza? - narysuj kilka obserwowanych mikroorganizmów.
2. Wymień znaczenie pierwotniaków w procesie trawienia paszy w źwaczu.
3. Podaj ich zachowanie się po zakwaszeniu treści żwacza do pH 3.0.
4. Jakie korzyści ma przeżuwacz z pierwotniaków bytujących w żwaczu?
Jedną z ważnych czynności przedżołądków są ich ruchy. W ciągu doby występują one ciągle z różną intensywnością w zależności od poziomu zachodzących w nich procesów biochemicznych. Biorą one udział w mieszaniu treści pokarmowej z wodą. śliną i enzymami produkowanymi przez drobnoustroje. Uczestniczą też w jej transporcie do trawień-ca oraz w wydalaniu gazów i w akcie przeżuwania. Ruchy czepca i żwacza zachodzą
cyklicznie (cykl czepcowo-żwa-czowy). Zapoczątkowuje je czepiec. który kurczy się dwufazowo. W czasie drugiej fazy skurczu czepca, rozpoczyna się w żwaczu skurcz mieszający, a po nim może wystąpić skurcz odbijania - konieczny przy wydalaniu gazów powstających w żwaczu. Skurcze czepca występują tylko przed skurczami mieszającymi (rys. 23).
W żwaczu owcy można wyróżnić trzy typy ruchów. Typ dwójkowy utworzony jest z powtarzających się regularnie skurczów: mieszającego i odbijania. Występuje on wówczas, gdy przeżuwacz jest dobrze najedzony. Typ skurczów pojedynczych składa się tylko ze skurczów mieszających Typ len występuje u zwierząt głodnych. ponieważ w tym czasie
2b
Rys. 23. Cykl czcpcowo-zwaczowy. Schematyczne przedstawienie miejsca zapisu motoryki czepca (I) i zwacza (2, 3): I a - krzywa skurczów czepca. 2 b -krzywa skurczów worka grzbietowego zwacza. 3 c -krzywa skurczów worka brzusznego żwacza
47