DSCF5382

101

*ywj.

>96).

ośliń

ech-

się

ew-

zę-

m

co*

ve

o-

2. Pszenica

Pszenica technologiczna (elitarna, jakościowa i chlebowa) pobiera większe ilości azotu ze względu na większą zawartość białek zapasowych tworzących gluten.

W plonie 5 ton ziarna jest zawarte 140 kg N, a w plonie 8 ton — aż 210 kg N. Nawożenie azotem uważa się za główny czynnik agrotechniczny wpływający na zawartość białek glutenowych. Dlatego pod pszenice konsumpcyjne stosuje się wysokie dawki azotu, najczęściej w kilku, tj. w co najmniej trzech terminach. Podział dawek azotu, tak jak zwiększenie poziomu nawożenia, wpływa bowiem na zawartość białek zapasowych.

Aby uzyskać plon 5 ton ziarna technologicznego, trzeba zastosować 150 kg N. Pierwszą dawkę — w ilości około 60% dawki sumarycznej (około 95 kg) — należy podać w okresie wznowienia wegetacji, drugą (około 40 kg) — najlepiej w fazie wzrostu trzeciego międzywęźla. Dawki pierwsza i druga mają znaczenie głównie plonotwórcze, a w mniejszym stopniu wpływają na zawartość białka. Pozostałą część azotu daje się w formie roztworu mocznika w dwóch terminach: pierwszy — pod koniec fazy strzelania w źdźbło w 250 litrach 7-6% roztworu mocznika plus 5% siedmiowodnego siarczanu magnezowego (magnez działa tu plonotwórczo, ale także chroni rośliny przed poparzeniem azotowym) oraz drugi — po kłoszeniu w formie 250 litrów 5% roztworu mocznika (6 kg N) z ewentualnym dodatkiem dolistnego nawozu wieloskładnikowego. Dawki roztworu wyższe niż 250 litrów/ha nie są zatrzymywane przez łan pszenicy. W technologiach wysokich plonów ziarna konsumpcyjnego (8 ton), które można prowadzić na glebach co najmniej dobrych i dobrze zaopatrzonych w wodę, należy stosować nawet 180-190 kg/ha N. Terminy nawożenia doglebowego są te same — wznowienie wegetacji oraz strzelanie w źdźbło. Dolistne dokarmianie trzeba przeprowadzić nawet 3—4-krotnie (tab. 2.15).

Tabela 2.15. Dopuszczalne stężenia roztworu dolistnego dla zbóż

^— raz a rozwojowa	Składnik roztworu dolistnego
	mocznik (%)	MgS04 7H20 (%)	nawóz dolistny
Koniec krzewienia	15	5	+
Początek strzelania w źdźbło	10	—	+
Strzelanie w źdźbło	6	5	—
Po wykłoszeniu (z wyłączeniem kwitnienia)	4-5	/	-
Dojrzałość mleczna	4-5	-	-

Pszenica należy do zbóż wrażliwych na niedobór miedzi i manganu. Prawdopodobieństwo wystąpienia niedoboru miedzi jest szczególnie duże na glebach organicznych oraz na lżejszych i średnich glebach przepuszczalnych. Zwiększa się ono w warunkach gospodarki bezobornikowej oraz w warunkach wysokich plonów i obfitego nawożenia azotowego, głównie w przypadku pszenic jakościowych. Niedobór miedzi powoduje, że liście zbóż przybierają szarawe lub zielonoszarawe