mzr
4. Pszenżyto
spole upraw pożniwnych i przedsiewnych, terminowy siew, zrównoważone nawożenie i pozostawienie ścieżek technologicznych. Wciąż niedoceniany jest dobór odmian o co najmniej średniej odporności na poszczególne patogeny.
Tabela 4.19. Choroby pszenżyta (wg Kurowskiego)
We wczesnych fazach rozwoju |
Podstawy źdźbła |
Liście lub źdźbła |
Kłosy |
Pałecznica zbóż i traw (Typhula incamata) |
fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła (.Fusarium spp.) |
septorioza paskowana liści pszenicy (Mycosphaerella graminicola, st. kon. Septoria tritici) |
septorioza plew pszenicy (Phaeosphaeria nodorum, st. kon. Septoria nodorum) |
Pleśń śniegowa zbóż i traw (,Monographella nmlis, st. kon. Microdochium nivale) |
zgorzel podstawy źdźbła (Gaeumannomyces gra-minis) |
rynchosporioza zbóż (.Rhynchospoium secalis) |
fuzarioza kłosów zbóż (Fusarium spp.) |
Zgorzel siewek (Pythium spp.. Fusarium spp., ffi$jó€toniasotani i inne) |
łamliwość źdźbła zbóż [Tapesia yallundae, st. eon. Pseudocercosporella herpotrichoides) |
rdza żółta zbóż i traw (Puccinia graminis) |
sporysz zbóż i traw (CUmceps purpurea) |
rizoktonioza zbóż [Ceratobasidium cereale, st. kon. Rhizoctonia cerealis)) |
rdza brunatna pszenicy (.Puccinia recondia f. sp. tritici:) | ||
mączniak prawdziwy zbóż i traw (Erysiphe graminis) |
Zaprawianie ziarna pszenżyta jest zabiegiem niezbędnym do ograniczenia pa-łecznicy zbóż i traw oraz pleśni śniegowej, a czasem także fuzaryjnych zgorzeli siewek. Jednak nie wszystkie zaprawy zwalczają te choroby. Aby zaprawianie okazało się skuteczne, ziarno musi być doczyszczone i pozbawione kurzu. Osypanie się ! zaprawy z ziarna oznacza niepełną skuteczność, z kolei zbyt wysoka dawka obniża energię i zdolność jego kiełkowania. Zaprawianie jest zabiegiem ochronnym najbardziej ekologicznym, opłacalnym i pozwalającym poprawić jakość zbieranego i plonu.
Podczas pierwszej, szczegółowej lustracji plantacji w fazie końca krzewienia lub początku strzelania w źdźbło sprawdza się nasilenie wszystkich chorób podstawy źdźbła, w tym szczególnie łamliwości źdźbła, występującej gdy zboże rośnie na mocniejszych stanowiskach, siewy są gęste, a nawożenie azotowe obfite. Skutkiem