DSCF5564

276

A. Dubas

o sile powyżej 1° w skali Beauforta ogranicza intensywność asymilacji, hamuje wzrost i rozwój roślin i przyczynia się do obniżenia plonów, zwłaszcza ziarna.

Grad w zasiewach kukurydzy wyrządza mniejsze szkody niż w uprawach innych roślin zbożowych. Nie powoduje on wylęgania roślin, a uszkodzenia liści są mniej, sze, gdyż są one twardsze, grubsze i bardziej wytrzymałe. Wpływ gradobicia na plony kukurydzy zależy od stopnia uszkodzenia liści oraz od fazy rozwoju roślin. Grad znacząco obniża plony począwszy od fazy, gdy rośliny mają co najmniej 9 liści aż do dojrzałości mlecznej, a także gdy uszkodzeniu ulegnie więcej niż połowa masy liści.

Rys. 8.7. Optymalny rozkład opadów dla kukurydzy w sezonie wegetacyjnym (Kising)

Mimo oszczędnej gospodarki wodnej, wyrażającej się niskim współczynnikiem transpiracji, tj. 180—245, oraz mimo dobrze rozwiniętego i głęboko sięgającego systemu korzeniowego, kukurydza potrzebuje dużo wody. Roślina ta wytwarza duże ilości suchej masy, co powoduje, że ilość wody pobieranej przez kukurydzę z jednostki powierzchni jest wielka. Przy plonie ziarna 5—6 t/ha lub 50—60 t/ha świeżej masy ogólna produkcja suchej masy wynosi 10—13 t/ha. Wymaga to, aby rośliny z 1 ha pobrały aż 2,6—3,4 min litrów wody, a więc znacznie więcej niż inne zboża. Dlatego dobre plony kukurydzy są uwarunkowane dostatkiem wody w sezonie wegetacyjnym. W Polsce, jak to wynika z przeprowadzonych ostatnio badań, plony kukurydzy w większym stopniu zależą od wielkości i rozkładu opadów atmosferycznych w sezonie wegetacyjnym niż od warunków termicznych. Zapotrzebowanie roślin na wodę jest różne w poszczególnych fazach rozwoju. Początkowo jest ono mniejsze i od kiełkowania do kwitnienia, a więc do połowy lip ca, równomiernie rozłożone opady w ilości ok. 100 mm wystarczają do normalnego wzrostu i rozwoju uprawianych nawet na glebach lżejszych-    ------*_ —