286 A. DUBAS
286 A. DUBAS
do niepełnych wschodów i mniejszej obsady roślin. Siewy późniejsze sprzyjaja wprawdzie szybszym i wyrównanym wschodom, ale w uprawie na kiszonkę zmniej. szają udział kolb w plonie ogólnym oraz opóźniają dojrzewanie, co obniża wartość paszową kiszonki a w uprawie na ziarno obniża plony ziarna i CCM i równią opóźniają dojrzewanie.
Obsada roślin zależy od sposobu ich użytkowania, wczesności odmian oraz żyzności gleby. Większa obsada roślin jest wymagana w uprawie na kiszonkę oraz na gorszych stanowiskach, na glebie mniej żyznej i przy wysiewie odmian wcześniej, szych (tab. 8.7). Nadmierna obsada roślin na skutek wzmożonej konkurencji roślin o światło, wodę i składniki pokarmowe, ogranicza zawiązywanie kolb, powoduje ich gorsze zaziarnianie i opóźnia dojrzewanie ziarna, co w konsekwencji obniża plony i pogarsza ich wartość.
Tabela 8.7. Liczba roślin kukurydzy na 1 m2 w zależności od wczesności odmian i kierunków użytkowania
Odmiany |
Kierunki użytkowania | |
ziarno i CCM |
kiszonka | |
Wczesne (FAO do 200) |
10-12 |
11-13 |
Średnio wczesne (FAO 200-240) |
9-11 |
10-12 |
Średnio późne (FAO 250-290) |
8-10 |
9-11 |
Późne (FAO >290) |
7-9 |
8-10 |
Kukurydza silnie reaguje na równomierność rozmieszczenia roślin na polu. Dlatego przy szerokiej rozstawie rzędów, ułatwiającej pielęgnację i zbiór, najlepszy jest siew punktowy. Zapewnia on bowiem równomierne rozmieszczenie ziarniaków w rzędzie - w odpowiednich i stałych odległościach, na jednakowej głębokości. Ten sposób siewu i użycie pełnowartościowego materiału siewnego daje wschody równe i pełne.
Szerokość międzyrzędzi nie wpływa na wielkość i jakość plonów, jeżeli zostanie zachowana właściwa dla danych warunków środowiskowych i kierunków użytkowania obsada roślin. Uwzględniając szerokość opon i rozstaw kół ciągników używanych w czasie pielęgnacji oraz budowę maszyn do zbioru, znormalizowano w Polsce szerokość międzyrzędzi. Wynosi ona 0,7-0,8 m. Dzięki temu zbioru ziarna i kolb na CCM oraz całych roślin na kiszonkę można dokonywać, używając dostępnych w kraju kombajnów lub silosokombajnów z adapterami rzędowymi. Gdy rozstawa rzędów jest węższa, mechanicznie można zbierać jedynie kukurydzę kiszonkową za pomocą sieczkarni wyposażonych w adaptery bezrzędowe (listwowe). Jednak nie zaleca się ich stosowania, gdyż zbierają mniej dokładnie i gorzej rozdrabniają rośliny, co powoduje, że surowiec taki trudniej się kisi. Dochodzi wtedy do dużych strat składników pokarmowych i otrzymana kiszonka ma mniejszą wartość paszową.