3. Cykoria
469
dzika jest byliną pospolicie występującą na terenie Polski wzdłuż dróg, w rowach, na miedzach i nieużytkach. Gatunek cykoria uprawna (szlachetna) obejmuje dwie odmiany botaniczne: cykorię korzeniową (Cichorium intybus L. var. sativum Bisch.) i liściową (Cichorium intybus L. var. foliosum Bisch.). Formy te różnią się proporcjami masy zgromadzonej w korzeniach i liściach. Obydwie odmiany botaniczne są dwuletnie. W pierwszym roku wegetacji tworzą korzeń i rozetę liści, w drugim wykształcają pęd nasienny, a następnie kwiaty, owoce i nasiona. Korzenie spichrzowe cykorii są palowe, do 20-25 cm długie, a system korzeniowy dochodzi do 120-200 cm w głąb gleby. W dolnej części korzenia występują obfite rozgałęzienia boczne. Liście są bezogonkowe, długie, owłosione i ciemnozielone, a ich brzegi — gładkie lub ząbkowane w zależności od odmiany. Pędy nasienne wysokości od 1 do 1,5 m są słabo ulistnione, żebrowane, szorstkie. Niewielkie odgałęzienia boczne występują na pędach naprzemianlegle. Kwiaty mają formę koszyczków osadzonych na szypułkach
ipteatosi
ilrteBi
w
Rys. 3.1. Cykoria: a) nasienie, b) kwiatostan, c) siewka, d) odmiana Polanowicka, korzeń wydłużony, e) Kujawska, korzeń klinowaty
zarówno na pędzie głównym, jak i odgałęzieniach bocznych. Kwiatostan składa się z pojedynczych kwiatków języczkowych. Barwa kwiatostanów polskich odmian cykorii jest błękitna, ale odmiany hodowlane mają kwiaty białe lub różowe. Kwiaty cykorii są obupłciowe, obcopylne. Owocem cykorii jest spłaszczona niełupka długości 2-3 mm, w kształcie odwrotnie jajowatym, wygięta u podstawy, z 3-5 podłużnymi