DSCF5743

460 M. Kalinowska-Zdun

Największe plony buraka pastewnego wszystkich odmian uzyskuje się na różnych kompleksach gleb pszennych, należących do klas I-Illb. W latach suchych bądź w rejonach o większym deficycie wodnym, na glebach kompleksu pszennego wadliwego i żytniego dobrego (klasa IVa i IVb) lepsze plony wydają buraki cukro-wo-pastewne, głębiej korzeniące się i lepiej ocieniające liśćmi powierzchnię roli. Na glebach kompleksu zbożowo-pastewnego mocnego, niekiedy okresowo zbyt wilgotnych, dobre plony dają różne odmiany, również typowo pastewne i pastewno--cukrowe. W rejonach wyżynnych, na glebach kompleksów pszennych górskich mogą plonować doskonale odmiany różnych typów, jednakże ze względu na niebezpieczeństwo wczesnych przymrozków lepiej jest tam uprawiać odmiany zasobniejsze w suchą masę, których korzenie tylko nieznacznie wystają z gleby. Na kompleksie zbożowym górskim mogą wyjątkowo rosnąć odmiany płycej korzeniące się, ale należy je zbierać przed jesiennymi przymrozkami.

Burak pastewny, podobnie jak cukrowy, ma wysokie wymagania co do pH gleby. Najkorzystniejszy zakres pH waha się w granicach 6,5-7,0. Bardzo ważnym czynnikiem związanym ze środowiskiem glebowym i decydującym o dobrym plonowaniu jest także żyzność gleby, na którą reagują silnie wszystkie odmiany buraka pastewnego, a szczególnie odmiany płycej korzeniące się, tj. pastewne i pastewno--cukrowe.

Burak jest wrażliwy na stosunki wodno-powietrzne w glebie. Nie plonuje dobrze ani na glebach zbyt przewiewnych, a więc okresowo zbyt suchych, ani na glebach zlewnych, mających mało powietrza. Bardzo ważna jest także kultura gleby -jej wysoki poziom to optymalne pH, gruzełkowa struktura oraz małe zachwaszczenie.

2.6. Kierunki hodowli odmian

Hodowla buraka pastewnego ma za zadanie uzyskanie odmian dających wysoką produkcję suchej masy, gwarantujących łatwość uprawy i zmechanizowanie technologii produkcji. Badane w COBORU genetycznie jednonasienne odmiany są bardzo obiecujące pod względem wartości gospodarczej i dają nadzieję, iż będzie można wprowadzić wyższy stopień mechanizacji ich produkcji. Jednakże znaczenie buraka pastewnego będzie raczej marginesowe ze względu na upowszechnianie się uprawy kukurydzy, która gwarantuje dużą koncentrację energii w paszy, łatwiejszą konserwację, przechowywanie oraz łatwiejsze zadawanie paszy. Nie należy się więc spodziewać zmian w kierunku hodowli tego gatunku. Burak pastewny pozostanie soczystą paszą objętościową dla bydła, udział odmian o wysokiej zawartości suchej masy będzie niewielki, a jego uprawa ma szanse utrzymania się na terenach marginalnych dla rolnictwa.