432
M. Kalinowska-Zdun
skorupiania się. Przy siewach późniejszych oraz na glebach strukturalnych głębokość siewu kłębków jednonasiennych nieotoczkowanych wynosi 2-3 cm, a otocz* kowanych 3—4 cm.
W warunkach Polski za optymalną szerokość międzyrzędzi uważa się 45-50 c«f|p| chociaż w niektórych krajach jest ona większa - 55 i 60 cm. Zależy to od używaj nych maszyn i narzędzi. Odległość między rzędami powinna zapewnić prawidłowljj obsadę roślin, a także swobodne przejście kół ciągnika, które nie niszczyłyby roślin buraka zarówno w okresie wegetacji, jak i podczas zbioru. Najkorzystniejsza obsa* da buraków przeznaczonych do przerobu na cukier wynosi 80—100 tys. roślin/ha.
Gdy zagęszczenie jest większe, wówczas plon zwiększa się tylko nieznacznie, zwiększa się natomiast liczba korzeni małych, które gubią się podczas zbioru me- | chanicznego, powodując straty. Przy tej obsadzie uzyskuje się najwyższe plony H korzeni i liści oraz wysoką zawartość cukru i niską zawartość popiołu rozpuszczał-1| nego w korzeniach. Przy mniejszej obsadzie spadek plonu jest znaczny^ obniża się • zawartość cukru i zwiększa ilość popiołu rozpuszczalnego. Gdy obsada jest duża, wtedy obserwuje się lepsze wykorzystanie wody z głębszych warstw gleby, ograni- | czenie ewaporacji w wyniku większego ocienienia powierzchni pola w ciągu okresu wegetacji, mniej destrukcyjny wpływ ulewnych deszczów i w końcu mniejsze zagęszczanie się roli. Jeżeli szerokość międzyrzędzi wynosi 45-50 cm, a odstęp między roślinami w rzędzie około 18—25 cm, to na jedną roślinę przypada 900—1000 cm 1 Stosując siewniki precyzyjne i odległość między nasionami większą niż 9 cm, powoduje się wzrost nierównomierności rozmieszczenia roślin. Badania przeprowadzone w warunkach Polski centralnej wskazują, że obniżenie plonów wynikające z nierównomierności rozmieszczenia roślin wynosi około 7-10%. Toteż szczególnego znaczenia nabiera doskonalenie materiału siewnego, przedsiewnego przygotowania roli, siewu i pielęgnowania.
Od siewu do czasu, kiedy liście roślin zakryją glebę, upływa około 60 dni. Na-leży zatem wykonać zabiegi pielęgnacyjne, których celem jest poprawa warunków wschodów, utrzymanie pola w stanie wolnym od chwastów i uformowanie końco- i wej obsady roślin. Do zabiegów pielęgnacyjnych trzeba także zaliczyć walkę z chorobami i szkodnikami buraka.
Pierwsze zabiegi pielęgnacyjne mają zniszczyć zaskorupienie gleby, doprowadzić powietrze do kiełkujących nasion i przerwać parowanie. Długa i chłodna wio* | sna przedłuża okres kiełkowania nasion, co wymaga zniszczenia skorupy glebowej jeszcze przed wschodami roślin. Najlepsze wyniki daje zastosowanie brony kol-1 czatki albo lekkich bron posiewnych niszczących skorupę i spulchniających rolę n&| głębokość około 2 cm. Narzędzia te nie przemieszczają cząstek gleby i nie wydobywają nasion chwastów z głębszych jej warstw. Gdy wschody roślin przebiegają