Charles de Wailly: pałac w Montmu&ard (’ 764-1772; ob. częściowo rozebrany),
a Museum. Londyn
•11/. po prawej. Sztuczna ********** Oenon) 774-ok. 1783)/ architekt Richard Mique,
. ino Richard, malarz Hubert Robert
ntmusard byt jedną z najbardziej malowniczy. li kJa*> stycznych budowli we Francji, gdyż przed je* :'ciow.| znajdowała się wspaniała otwarta półko'.; mn.tda, dla której trudno znaleźć jakiś bezpośredni precedens W istocie była ona po prostu dokoń-czeniem okrągłego otwartego dziedzińca, w połowie zagłębionego w korpusie pałacu. De Wailly określił ten dorycki dziedziniec jako „świątynię Apollina", a okrągłe pomieszczenie, do którego prowadził, jako „Salon Muz", w rezultacie czego budynek ten uznano za pierwszą budowlę świecką w osiemnastowiecznej Francji, której nadano charakter świątyni Także wielki paryski kościół Soufflota był znany jako „Tempie de Sainłe-Gcnevievc". Nawet szkoła medyczna Gondoina została upodobniona do świątyni.
Rodzaj zawiłości i zaskoczenia - tak charakterystyczny dla Montmusaid - znalazł odbicie w grupie pięciu domów Charles* de Wailly z lat 177*-' 779 na Ruc de la Pćpinldre (obecnie Kuc de Boćtie) w Paryżu. Tylko dwa z nich zostały ukończone dom własny i dom rzeźbiarza Augustina Pa-jou (oba już nie istnieją). Miarą poszerzenia się kręgu osiemnastowiecznych mecenasów jest to, że architekt mógł zgromadzić środki wystarczające, by wznieść sobie miejski pałac w skali dotąd zarezerwowanej dla arystokracji i finansistów. Goście przybywający do domu Charles'* de Wailly wjeżdżali powozem na okrągły dziedziniec z fontanną i pierścieniem greckich kolumn doryckich, z którego koliste, z góry oświetlone schody prowadziły do głównych apartamentów rozciągających się na pierwszym piętrze między tarasem a ogrodem zimowym. Inne schody wiodły do belwederu umieszczonego na samej górze, z którego rozciągały się widoki na Paryż i jego okolice. Tak więc około roku 1770 tradycyjny dom paryski został zrewolucjonizowany i de Wailly, dzięki swej w gruncie rzeczy malarskiej wyobraźni, byl w stanie tchnąć nowe życie w repertuar motywów wywodzących się z term i will starożytnego Rzymu. Najbliższą analogię dla jego domu stanowi wzniesiony przez Ledouk w latach 1778-1783 Hótcl de Thćlu-