DSC07066

5. PODSUMOWANIE

Podążanie za ładem i harmonią towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Piękny krajobraz. interesujące otoczenie czy wspaniałe miejsce każdy chciałby oglądać na co dzień. Obserwując przestrzeń wokół siebie, każdy stara się ją zrozumieć, poznać prawidłowości, jakimi się rządzi, określić warunki jej porządkowania i zasady, na jakich można z niej skorzystać. Istniejące w danym miejscu zagospodarowanie wymusza, w pewnym stopniu, zachowanie i postępowanie, kształtuje świadomość w zakresie możliwości wykorzystania tego wszystkiego, co zastane, co pozostawiły po sobie poprzednie pokolenia i czego nie zniszczono w krajobrazie naturalnym.

Każdego roku podejmowane są decyzje dotyczące miejsca spędzenia urlopu. Na wybór ma wpływ wiele czynników, a jednym z nich jest poszukiwanie takiego miejsca, które spełni oczekiwania w zakresie wrażeń estetycznych i pozostawi po sobie niezapomniane wspomnienia, jednym słowem, szukane jest takie miejsce, wokół którego jest pięknie. Tyle, że ten wyjazd to tylko około 15 lub 20 dni w roku, a pozostały czas. blisko 350 dni. spędzany jest w miejscu zamieszkania.

I tu włącza się myślenie innymi kategoriami. Człowiek stara się kształtować przestrzeń wokół siebie według własnych upodobań, zaczyna tworzyć krajobraz według własnych wyobrażeń. Najczęściej działania te podporządkowane są interesom różnych grup nacisku, panującym modom, gustom większości czy też poziomowi kultury mieszkańców, jak i osób podejmujących decyzje w tym zakresie. Każdy chce dostrzegać wokół siebie piękno, ale w wielu przypadkach dewastuje bliższe i dalsze otoczenie, zaśmieca i psuje krajobraz, czasami wręcz go degraduje. Istotne jest to, że skutki raz podjętych błędnych decyzji będą funkcjonowały w przestrzeni bardzo długo, niekiedy przez stulecia. Ale o tym nieczęsto się myśli, jak również nie bierze się pod uwagę tego, że poszukiwane piękno nie wzięło się samo z siebie, że ktoś musiał wcześniej o nie zadbać, włożyć ogromny wysiłek, aby właściwie ukształtować przestrzeń, zaprowadzić ład i porządek, a w większości przypadków uszanować zarówno przyrodę, jak i otrzymany dorobek przodków, nauczyć się pokory wobec otaczającego nas świata.

Z tych względów ważnym elementem ochrony otaczającego krajobrazu jest systematyczna i długofalowa edukacja społeczności lokalnych w zakresie posiadanych zasobów krajobrazu kulturowego i naturalnego oraz ich ochrony. Jednocześnie ważne są działania w kierunku przekonania mieszkańców poszczególnych miejscowości do celowości proponowanych rozwiązań, pokazania wymiernych efektów takich działań, a jednocześnie uzmysłowienia im, że nic nie odbywa się za darmo. Piękno kosztuje, ale na zadbanej wsi, właściwie ukształtowanej pod względem układu przestrzennego, z zielonym otoczeniem, starymi budynkami zachowującymi swoją oryginalność i nowymi, nawiązującymi do form budownictwa regionalnego, pełnej atrakcji można dobrze mieszkać, a także na tym zarabiać. Należy pamiętać, że przestrzeń jest dobrem publicznym i nie tylko korzysta z niej pojedynczy człowiek. Korzystają inni, więc powinniśmy się temu podporządkować, dostosowując indywidualne potrzeby i wymagania do wymagań ogółu. W każdym przypadku obowiązują w tym względzie określone przepisy prawa, normy, zasady postępowania, a przede wszystkim podstawowa zasada zachowania dobrosąsiedzkich stosunków z pozostałymi użytkownikami tej przestrzeni, co w dalszej konsekwencji powinno prowadzić do porozumienia, na zasadzie konsensusu społecznego, i określenia podstawowych warunków jej zagospodarowania ora z zarządzania.

Aby to urzeczywistnić, w pierwszej kolejności należy dążyć do opracowania dokumentu, który w sposób całościowy będzie opisywał i kształtował, a jednocześnie chronił przestrzeń wsi. W procesie projektowania i prawidłowego jej zagospodarowania najistotniejszym elementem jest wiedza dotycząca zasobów materialnych i duchowych, jakimi dysponujemy. Wokół miejsca