DSCI8718

Edukacji «■

I 2 Kujon Polaki • Matura 2007 - Język polaki

I mank 27 marca 2007 g Oanta wyborcza • WWW QBZfitawvOorcza.pl

W" Arkusz I - poziom podstawowy

Część I - ro7,innienie czytanego tekstu

Sen o końcu świata UmbertoEco

1_ kiedy ktoś mówi: „śni mi się, że...“ albo „miałem sen”, zwykle znaczy to. żc w tym śnie ucieleśniły się lub ujaw niły jego pragnienia. Ale sen może być leż kos/marcm. który zapowiada coś. czego się zupełnie nie pragnie. albo też może być snem proroczy m i wy maga biegłego interpretatora, który powie nam. co ów sen zapowiadał, obiecywał lub też czym zagrażał.

2.    Mój sen jest właśnie tego ostatniego pokroju i opowiem go tak. jak śniłem, nie zastanawiając się. czy odpowiada on moim pragnieniom, czy też moim lękom.

3.    Śni mi się, że następuje globalny blackout, który paraliżuje cywilizowany świat, I w szalonym poszukiwaniu ludzi odpowiedzialnych za ten stan rzeczy, a także z chęci odparcia zagrożenia rozpętuje się wojna globalna. Ale wojna jak się patrzy, nie taka jak druga wojna światowo, kuka pochłonęła zaledwie pięćdziesiąt pięć milionów ofiar. Prawdziwa wojna, z tych, na jakie pozwala współczesna technika, po której całe połacie globu zostają wyludnione w wyniku promieniowania i co najmniej połowa populacji znika wskutek ognia, głodu czy zarazy; słowem, dobra robota, w wykonaniu kompetentnych i odpowiedzialnych generałów, na miarę dzisiejszych czasów.

4.    Oczywiście (w snach pozostajemy egoistami) śni mi się, żc ja

I sam, moi bliscy i przyjaciele mieszkamy w tej części globu (najchętniej naszej), nu której j sprawy nie przybrały całkiem beznadziejnego obrotu.

5.    Nie będzie telewizyjnych łączy, nie mówiąc już o Internecie,

1 nawet linie telefoniczne rozerwane. Może ocaleje ju-łączność radiowa i przydadzą •uut odbiorniki krywtalko-Unii elektrycz-cznym nu-mccznych ■ godzin

św iutla, n czarny rynek będzie dostarcza! paliwa do lamp naftowych; nikt zresztą nic zechce tracić czasu nu rafinowanie benzyny, bo samochody nie będą miały już po czym jeździć. Zostaną najwyżej konne furmanki.

6. Przy tym sluhym świetle, i w miarę możności przy kominku skąpo zasilanym w drewno z wycinki lasu, wieczorami będę mógł czytywać wnukom pozbawionym już telewizji stare baśnie, znalezione na strychu, albo też będę opowiadać o tym. jak wyglądał świat przed wojną.

7.0 stosownej godzinie skupimy się przy radioodbiorniku i będziemy łowić odlegle stacje, które przekażą wiadomości i w razie potrzeby ostrzegą nas. gdyby w naszej strefie nastąpił wzrost zagrożenia. Jednakże znów powrócą do łask pocztowe gołębie i ucieszy nas odwiązana im od nóżki najświeższa wiadomość, z której się dowiemy, że ciotka ma rwę kul-$zową. ale sobie radzi.

8.    W razie gdybyśmy znaleźli schronienie na wsi i przetrwałaby tam szkoła mógłbym wnieść swój wkład, ucząc gramatyki lub historii, ale już nic geografii, ponieważ nastąpiłaby tak wielka zmiana w ukształtowaniu terenu, że mówienie o geografii przypominałoby mówienie o historii starożytnej. Gdyby jednak nic było tam szkoły, zgromadziłbym wnuki i grono ich kolegów i uczyłbym wszystkich w domu, najpierw stawiania liter, żeby wyćwiczyli sobie nadgarstki nie tylko do pisania, ule także do wielu prac ręcznych, którym musieliby sprostać, a potem, w razie potrzeby, mógłbym prowadzić także lekcje filozofii dla starszych dzieci.

9.    Całkiem możliwe, żc dzieciom dostanie się dziedziniec parafii i ocalałe boisko (gdzie można będzie grać choćby w piłkę z gałganków | może leż w piwnicy znajdzie się stara gra w piłkarzyki, a proboszcz ku/tf stolarzowi zbudować stoi do ping-pnngu. który młodzież uzna za grę znacznie bardziej fascynującą i twórczą od gier wideo I dawnych czasów.

10.    Będ/te fl jadało dużo zieleniny, jeśli teren nie okaże się skażony, <i nic ludu przysmakiem będą gotowane pokrzywy, które przypominają szpinak. Nic zabraknie też królików, które powołane są do rozmnażania się, a w niedzielę trafi się może i kurczak; najmłodszej córeczce dostanie się pierś, najstarszej udko, tacie skrzydełko, mamie nóżka, a babci, mało wybrednej, szyjka, głowa i koperek. najsmaczniejsze cząstki.

11.    Odkryjemy ponownie przyjemność pieszych wycieczek, ciepło starych niemodnych kurtek i wełnianych rękawiczek, którymi można nawet lepić śnieżki. Nie powinno zabraknąć starego domowego lekarza, który zdoła*zgromadzić zapas aspiryny i chininy. Wiadomo, nie będzie już komór nadciśnieniowych, tomografii czy echografii, długość ludzkiego życia powróci do średniej sześćdziesięciu lat

12.    Na wzgórzach znów pojawią się wiatraki. Pod ich skrzydłami starcy będą opowiadać przygody Don Kichota, a malcy odkryją, że są arcyciekawe. Ludzie znów zaczną muzykować i każdy nauczy się grać na jakimś odnalezionym starym instrumencie, a w najgorszym razie za pomocą scyzoryka i trzciny będzie można wyprodukować całą kapelę fletów; w niedzielę będą się odbywać tańce na klepisku, a jakiś ocalały akordeonista będzie grał mazurka Mi-gliavacci.

13.    W barach I w oberżach ludzie będą grać w brlscolę, pijąc musujące młode wino. Po wiosce znów będzie krążył miejscowy głupek, zmuszony do porzucenia polityki. Młodzi, pozbawieni motywacji, będą się pocieszać wdychaniem nupani z rumianku. każdy z głową owiniętą ręcznikiem, i będą mówić, że to odlot

14.    Na zboczach gór drugi oddech złapią zwierzęta, niezliczone borsuki. kuny, lisy i żujące, a nawet miłośnicy przyrody zgodzą się czasem zapolować, żeby zdobyć żywność bogutą w proteiny, i w ruch pójdą stare dubeltówki, łuk i strzały, i rozwibrowane urkcbuzy.

15.    Nocą w dolinie rozlegać się będzie szczekanie psów, dobrze odżywionych i szanowanych, ponieważ stanie się jasne, żc psy tanim kosztem zastąpią wyt/ukaot I elektroniczne systemy alamtóws Nikt ich już nie porzuci aa auto-1 strudzić, czy to dlatego, że Żyslig ją wartość handlówą. czy też db-tego. że autostrady znikną, a mm jeśli przetrwają, nikt z nich nie t» dzie korzystać, bo zbyt szybko doprowadzą w rejony, których lepiej unikać, ubi sunt leones.

16.    Znów rozkwitnie czytanie, ponieważ książki, jeśli nie liczyć pożarów. potrafią ocaleć z w ielu katastrof i odnajdą się w opustosza^ łych pomieszczeniach, wyciągnęli te ze zrujnowanych dużych biblio-tek miejskich, i będą krążyć pożyczane. podkładane pod choinkę, dotrzymają nam towarzystwa zimą i latem, kiedy będziemy załatwiali swoje potrzeby pod drzewem.

17.    Nawet słuchając przez kryształkowe odbiorniki niepokojących głosów, będziemy żywić nadzieję, że zdołamy ujść cało. dziękując każdego ranka Bogu. że jesteśmy jeszcze żywi i że słońce świeci a najbardziej poetyczne dusze ogłoszą. że w gruncie rzeczy odradza się oto Zloty Wiek.

18.    Biorąc pod uwagę, że te odzyskane przyjemności trzeba będzie okupić przynajmniej trzema miliardami ofiar, zniknięciem piramid i Bazyliki Św iętego Piotra. Luwru i Big Bena (nic wspominając o Nowym Jorku, który zaoraj ni się w Bronx), i że będę musiał palić słomę, jeżeli nic zdołam wyzwolić się z nałogu, budzę się x swojego snu z niepokojem i

-    prawdę mówiąc - mam nadzieję, żc się nic spełni

19.    Poszedłem jednak do wróżbity, który potrafi czytać nawet z wnętrzności zwierząt I z lotu ptaków, I on powiedział, że nw sen nie zapowiada samych potworności, lecz także sugeruje, iż można uniknąć tego horroru, jeżeli zdołamy powściągnąć konsumpcję i zaniechać przemocy, nie ekscytując się też za bardzo przemocą innych oraz odnajdując ponownie smak dawnych rytuałów i niemodnych obyczajów, ponieważ takie j dzisiaj można wyłączyć komputer i telewizor, i zamust polecieć czarterem na Malak*)

-    snuć opowieść •    11

wysiun/y tylko I