DSCI8723

Edukacja.Gareta.pJ    Matura 2007 - Język polaki • Kujon Polaki 7 I

Wtorek 27 mara»2007 i Oaieta Wyborcza • www.2az0UrMyborcza.pl I

Model odpowiedzi do tematu 1. (rozwinięcie maks. 25 pkt)

1.    .Pan Tadeusz” A. Mickiewicza

I. Usytuowanie sceny w utworze.    1 pkt

-    uczta w zamku Horcszków (ks. I)

-    na okoliczność powrotu Tadeusza ..ze szklił"

-    przekazanie zamku Soplicom

2.    Rytuał powitania pości.    0-2 pkt

-    wg ustalonego porządku: wieku, piastowanego stanowiska

-    powitanie przez gospodarza: ..idąc kłaniał się damom, starcom i młodzieży"

-    krótka modlitwa.po łacinie

-    zaproszenie do stołu

l B Jłwgł Podkomorzego kierowane do młodych    lpkt ¹

BEifopfrayyn zaniedbujących obowiązki wobec dam.

4. Nauka Sędziego o grzeczności.    04 pkt

-    ubolewanie nad upadkiem obyczajów

-    pogoń za książkową wiedzą

-    zaniedbywanie dobrych manier w kontaktach z ludźmi

-    tęsknota za tradycyjnym wychowywaniem dworskim

-    krytyka nowoczesnych zachowań wobec gości i nonszalancji

-    różne formy i sposoby okazywania grzeczności w relacjach międzyludzkich

-    grzeczność wyrazem szacunku dla innych

-    zewnętrzna ogłada i status materialny podstawą do oceny człowieka

-    ..wiek. urodzenie, cnota, obyczaje" źródłem szacunku dla siebie

-    grzeczność, szarmancja wobec kobiet „drogą do afektów", koligacji wielkich rodów    .

5. Sposób mówienia o grzeczności.    0-2 pkt

I - stosowanie zasad retoryki, dbałość o język i kompozycję wypo- j wiedzi

-    nastrój skupienia

-    modulacja głosu sposobem na zwrócenie uwagi słuchaczy

-    powaga i autorytet Sędziego

-    mowa o charakterze dydaktycznym

-    bezpośrednie zwrócenie się do zebranych

-    zaangażowanie mówcy

-    ilustrowanie wypowiedzi konkretnymi przykładami

j II. „Ferdydurke" W. Gombrowicza

1.    Usytuowanie sceny w utworze.    lpkt

-dwór Hurleckich (w Bolimowie; III cz. powieści)

-    przyjazd Józia z Miętusem do wujostwa

2.    Scena powitania.    lpkt

| wzajemna prezentacja ze wskazaniem na stopień pokrewieństwa

| zaproszenie do salonu

-    rytuał powitaniu'. przcsadnoSć gestów, konwencjonalne pytanie o zdrowie

3.    Rozmyślania Józia nad towarzyskim konwenansem. 1 pkt

-    obowiązek prowadzenia rozmowy

-    przestrzeganie narzuconych przez zwyczaj tematów rozmów (choroby)

-    brak zrozumienia dla sztuczności zachowań

4.    Obserwowanie członków rodziny Hurleckich    0-2 pkt

przez bohatera - narratora.

-    nienaturalna sztywność postawy ciotki

-    apatyczność i rezygnacja Zosi

-    znudzenie Zygmunta i wuja

-    brak więzi rodzinnych

-    sztuczność zachowań, przyjmowane pozy

-    konieczność podtrzymywania rozmowy

5.    Kolacia u wujostwa.    0-3 pkt

-    zaanonsowanie posiłku przez służącego

-    zasiadanie do stołu ważnym wydarzeniem dnia: podekscytowanie domowników

-    ranga pokoju stołowego wyrażona wystrojem wnętrza

-    sposób jedzenia przejawem kryzysu kultury ziemiańskiej, braku oglądy

-    demonstrowanie wyższości nad służbą

-    nakłanianie do jedzenia sposobem na podtrzymanie rozmowy

6.    Sposób mówienia o grzeczności.    0-3 pkt

-    bohater - narrator

-    dwie formy narracji: monolog wewnętrzny i opis sytuacji

-    dystans obserwatora (Józia)

-    groteskowe ujęcie zachowań bohaterów

-    parodiowanie konwenansów i stereotypów ziemiańskich

-    ośmieszanie sztuczności manier Hurleckich

-    prześmiewczość języka wyrażona zdrobnieniami, specyficzną leksyką (np. trynknijmy, kaiaralny, skrofuły) i zawiłą składnią (barokowość)-

Wnioski:    4 pkt (za pełny wniosek)

Różny sposób ukazania problemu: w „Panu Tadeuszu" grzeczność wynika z tradycji, wychowania, wewnętrznego przekonania i potrzeby kultury. Wpływa na poprawność stosunków między ludzkich, budzi szacunek dla innych i samego siebie. Jest ważnym elementem kultury szlacheckiej. Stanowi powód do dumy. stąd mówienie o grzeczności z powagą i w sposób patetyczny.

W „Ferdydurke" grzeczność jest tylko formą, szablonem, pustym konwenansem. Tak pojęta nie buduje więzi międzyludzkich, nie stanowi wartości w życiu duchowym, prowadzi do obcości. Degradację prawdziwej kultury ziemiańskiej Gombrowicz pokazuje poprzez groteskę, absurd, karykaturę i wynikające z nich formy języka, o

Mefisto

„Mefisto”

30 marca „Gazeta”! zaprezentuje film

Reżyseria lstvśn Szabó W rolach głównych: Klaus Maria Brandauer, Krystyna Janda

{Kolekcja filmów z wielką historią w tle}

Igazeta